Muzeum Czartoryskich jest najstarszą placówką muzealną w Polsce. Założyła je 1801 r. w Puławach księżna Izabela z Flemingów Czartoryska. W 1876 r. ks. Władysław Czartoryski zdecydował o przeniesieniu zbiorów do Krakowa. Znalazły się m. in. w przebudowanych kamienicach u zbiegu ulic: Pijarskiej i św. Jana. W 1950 r. placówka stała się oddziałem Muzeum Narodowego w Krakowie. W 1991 r. ks. Adam Karol Czartoryski-Bourbon odzyskał prawo własności zbiorów. Powołał Fundację Książąt Czartoryskich, która jest właścicielem zbiorów. Prócz „Damy z gronostajem” jest wśród nich. 80 tys. innych obiektów muzealnych m. in. dzieł sztuki zachodnioeuropejskiej i pamiątek po naszych narodowych królach, wodzach i wieszczach, wartych ok. 5 mld zł. W Bibliotece Czartoryskich z kolei znajduje się 240 tys. rękopisów, książek i czasopism. Są wśród nich m. in. rękopisy unii polsko-litewskiej, ugody hadziackiej, Hołdu Pruskiego, Tek Naruszewicza, listów Chopina, Mickiewicza, Norwida i Słowackiego.