Prawie wiek od wyzwolenia

Adam Wojnar

publikacja 01.11.2013 09:58

95 lat temu Kraków wyzwolił się spod władzy zaborczej.

Prawie wiek od wyzwolenia Uroczystości rocznicowe odbyły się na krakowskim Rynku Głównym w samo południe Adam Wojnar /GN

Już 31 października 1918 roku Kraków przestał być częścią monarchii habsburskiej i stał się częścią niepodległego państwa Polskiego, które oficjalnie miało powstać dopiero 11 listopada 1918 roku.

Dzięki mieszkańcom Krakowa, oficerom i żołnierzom polskiej narodowości wcielonym do austriackiego wojska oraz posłom polskim w austriackim parlamencie doszło w tym mieście do pokojowego przejęcia władzy.

Żołnierze polscy, choć ubrani  jeszcze w austriackie mundury, pod wieżą Ratuszową na Rynku Głównym dokonali symbolicznego przejęcia władzy i zmiany warty  od żołnierzy zaborcy, którzy stacjonowali tam w nie istniejącym dziś odwachu.

95 lat temu, rankiem 31 października tego czynu dokonali dwaj porucznicy: Antoni Stawarz – twórca organizacji niepodległościowych oraz Ludwig Iwaszko, którzy stanęli na czele oddziałów.

Entuzjastycznie wiadomość  o końcu austriackiego panowania przyjęła ludność Krakowa. Pod wieżą  Ratuszową z entuzjazmem manifestowano wiadomość o końcu panowania zaborcy, radowano się  z odzyskania niepodległości i końca wojny.

W niespełna sto lat od tego wydarzenia, w samo południe, po odegranym hejnale i wystrzale z wiwatówki Bractwa Kurkowego, przedstawiciele grup rekonstrukcyjnych ubrani w historyczne mundury odtworzyli historyczną zmianę warty.

Każdego roku jest to także dzień kiedy nowi strażnicy miejscy składają na sztandar przysięgę a uczniowie pierwszych klas krakowskich gimnazjów składają ślubowanie – tak było i tym razem.

Pod  pamiątkową tablicą na Ratuszu upamiętniającą wydarzenia sprzed prawie wieku przedstawiciele władz i kombatanci złożyli kwiaty (pierwszą delegacją była krewna rodziny kpt. Antoniego Stawarza), a młodzież wzięła udział w biegu sztafetowym. Nagrodę w postaci repliki szabli kapitana Antoniego Stawarza zdobyła w tym roku młodzież z I LO, które w tym roku obchodzi 450 lat istnienia szkoły. Nagrody wręczał m.in. Michał Kościuszko – kierowca rajdowy.