Honory dla filozofa

Bogdan Gancarz

publikacja 11.12.2013 19:00

Prof. Władysław Stróżewski został Honorowym Obywatelem Krakowa.

Honory dla filozofa Prezydent Jacek Majchrowski (po prawej) wręcza prof. Stróżewskiemu dyplom Honorowego Obywatela Krakowa Grzegorz Kozakiewicz

Najwyższą godność miejską nadano znanemu filozofowi w pałacu Wielopolskich, podczas uroczystej sesji Rady Miasta Krakowa.

- W dobie internetu, w epoce multimediów i nowoczesnej, innowacyjnej gospodarki, w czasach prymatu wartości komercyjnych Kraków decyduje się na szczególne uhonorowanie osoby nie ze wskazanych powyżej dziedzin, ale z obszaru filozofii, zajmującego się sprawami ponadczasowymi. To niewątpliwie specyfika naszego miasta, w którym potrafimy dostrzegać te właśnie wartości ponadczasowe - powiedział Bogusław Kośmider, przewodniczący Rady Miasta Krakowa.

Laudację na cześć nowego honorowego obywatela podwawelskiego grodu wygłosił prof. Jacek Majchrowski, prezydent Krakowa.

- Ofiarowując prof. Stróżewskiemu godność Obywatela Honorowego, pragniemy w najdoskonalszy sposób wyrazić naszą wdzięczność. Jego życie i postawa pozostają w harmonii z wyznawanymi wartościami - powiedział prezydent.

Nowy honorowy krakowianin nie krył zaś wzruszenia. - Kraków dał mi bardzo wiele, jako miasto wcielające w sobie najwyższe wartości: od estetycznych, narodowych, metafizycznych, po te ze sfery sacrum. Od wczesnej młodości marzyłem, by być w promieniach tego miasta. Nie byłem pierwszym, kto powędrował pod Wawel z moich stron rodzinnych. Byli wcześniej m.in. wybitni profesorowie Akademii Krakowskiej z XV i XVI w. - Łukasz z Koźmina i Benedykt z Koźmina. Jestem jedynie naśladowcą dróg, które oni wydeptali - powiedział prof. Stróżewski. - Wiele zawdzięczam obecnym na sali państwu Wandzie i Andrzejowi Półtawskim. Gdy przyjechałem do Krakowa w 1957 r., oni mnie przygarnęli. Przygarnęli dosłownie, udzielając mi gościny pod swoim dachem. Nawiązałem wówczas kontakty  z ówczesnym ks. prof. Marianem Jaworskim i ks. doc. Karolem Wojtyłą. Trwały one także i później, gdy jeden z nich został metropolitą lwowskim, drugi zaś papieżem. Czuję wdzięczność także wobec wielu innych osób z rozmaitych środowisk krakowskich, szczególnie uniwersyteckich.

Gratulacje wybitnemu filozofowi składali nie tylko wspomniani wyżej Wanda i Andrzej Półtawscy, lecz także ks. bp Grzegorz Ryś, ks. prof. Władysław Zuziak, rektor Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, ks. prof. Henryk Pietras, rektor jezuickiej Akademii Ignatianum, prof. Jerzy Wyrozumski, sekretarz generalny PAU, red. Józefa Hennelowa, prof. Miłowit Kuniński z Uniwersytetu Jagiellońskiego i prof. Janusz A. Majcherek z Uniwersytetu Pedagogicznego.

- Prof. Stróżewski był promotorem mojej pracy magisterskiej „Wielość w jedności wg Plotyna i Spinozy”. Na zebraniach seminarium magisterskiego zachęcał nas usilnie do skrupulatnej lektury klasycznych tekstów filozoficznych - powiedział prof. Majcherek.

Władysław Stróżewski urodził się 8 czerwca 1933 r. w Krotoszynie. Ukończył liceum w Koźminie Wielkopolskim, gdzie jego nauczycielem był Jerzy Klinger, człowiek wielkich horyzontów intelektualnych, absolwent filozofii UW, potem zaś kapłan i wybitny teolog prawosławny. Za jego przykładem młody Stróżewski obrał drogę studiów filozoficznych. Po ukończeniu nauki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (tutaj również został doktorem filozofii) przyjechał w 1957 r. do Krakowa i rozpoczął pracę w Katedrze Historii Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wśród jego mistrzów intelektualnych byli wybitni uczeni: Stefan Swieżawski, Mieczysław Albert Krąpiec, Roman Ingarden oraz Izydora Dąmbska.

Prof. Stróżewski jest wykładowcą UJ oraz jezuickiej Akademii Ignatianum. Przez kilkadziesiąt lat wykładał również filozofię w krakowskiej Akademii Muzycznej. Tematyka muzyczna jest mu szczególnie bliska w badaniach nad estetyką. Jego słynne studium „Pytania o arché” miało w 1977 r. swój pierwodruk w prestiżowym czasopiśmie muzykologicznym „Res Facta”, zaś pierwsze wydanie książki „Dialektyka twórczości” ukazało się w 1983 r. nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. W kręgu jego zainteresowań naukowych znajdują się kwestie ontologii, estetyki, filozofii człowieka, filozofii wartości, historii filozofii. Wszechstronność, a zarazem jasność przedstawiania problemów powodują, że nie tylko wykłady, lecz także książki Stróżewskiego (m.in. „Dialektyka twórczości”, „Istnienie i sens”, „Istnienie i wartość”, „Logos, wartość, miłość”, „O wielkości. Szkice z filozofii człowieka”, „Ontologia”, „Wokół piękna. Szkice z estetyki”) cieszą się niesłabnącym powodzeniem, nie tylko wśród zawodowych filozofów.

Od kilkudziesięciu lat jest związany z katolickim miesięcznikiem „Znak” w Krakowie, wpierw jako jego redaktor, obecnie zaś członek zespołu pisma. Jest także redaktorem naczelnym „Kwartalnika Filozoficznego”, członkiem Polskiej Akademii Umiejętności oraz przewodniczącym Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Filozoficznego.

Prof. Stróżewski jest również przewodniczącym jury prestiżowej Nagrody im. Jana Długosza, przyznawanej corocznie przy okazji krakowskich Targów Książki za najwybitniejsze dzieło humanistyki polskiej.

Jego zasługi naukowe były wielokrotnie honorowane. W 2003 r. Uniwersytet Jagielloński przyznał mu tytuł doktora honoris causa, zaś Katolicki Uniwersytet Lubelski w 2009 r. odnowił uroczyście jego doktorat.