Wystawa, dostępna od 3 czerwca dla publiczności w Gmachu Głównym MNK, odbywa się w 100. rocznicę wielkiej ekspozycji poświęconej sztuce legionowej, którą przygotowano w 1916 r. w krakowskim Pałacu Sztuki.

- Legiony Polskie należą nie tylko do historii walki zbrojnej o niepodległość oraz historii politycznej. Mają swoje miejsce także w historii sztuki. Pozostawiły po sobie duże zbiory artystyczne. W szeregach legionów służyło ok. 180 malarzy i grafików, w tym kilkudziesięciu studentów i absolwentów krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Dokumentowali ich wojenne losy. Fenomen tej formacji wywoływał zainteresowanie także innych artystów. Ta wystawa przypomina, że legiony były dziełem elit polskich. Pokazuje również rolę sztuki w tworzeniu mitu założycielskiego Polski niepodległej, w tworzeniu historii - powiedział 2 czerwca prof. Andrzej Szczerski, wicedyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie.

Ekspozycja jest wspólnym dziełem MNK oraz Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. Symbolicznym znakiem tego są dwie kurtki mundurowe marszałka Józefa Piłsudskiego. Zimowa pochodzi ze zbiorów krakowskich, letnia zaś z warszawskich.

- Wystawa zapoczątkowuje obchody 100. rocznicy odzyskania niepodległości. Pokazuje przekrój sztuki legionowej i jej najwybitniejszych przedstawicieli - powiedział prof. Zbigniew Wawer, dyrektor MWP.

  Dwie kurtki mundurowe marszałka Piłsudskiego - zimowa ze zbiorów MNK (po prawej) i letnia ze zbiorów MWP Bogdan Gancarz /Foto Gość Pokazano 200 obrazów, rysunków, rzeźb, fotografii i pamiątek związanych z epopeją legionową w latach 1914-1918. Ich autorami byli zarówno artyści służący w legionach, jak i ci, którzy - nie będąc legionistami - pędzlem, ołówkiem i dłutem uwieczniali ich portrety oraz czyny, m.in. Leopold Gottlieb, Antoni Kamiński, Stanisław Janowski, Edward Rydz-Śmigły, Wincenty Wodzinowski, Wojciech Kossak, Jan Rembowski, Kazimierz Sichulski, Jan Skotnicki, Julian Fałat, Leon Wyczółkowski, Zygmunt Rozwadowski, Henryk Uziembło, Józef Świrysz-Ryśkiewicz, Konstanty Laszczka, Edward Wittyg i Kasper Żelechowski.

Ciekawostką jest niepozorny rysunek przedstawiający rysownika L. Gottlieba. Jego autorem był inny artysta plastyk i żołnierz - E. Rydz-Śmigły, późniejszy marszałek Polski.

- Pierwsze obiekty związane z walkami legionów nasze muzeum otrzymało już w 1916 r. W 1917 r. otrzymaliśmy duży zbiór prac Z. Rozwadowskiego. W kolejnych latach napływały kolejne przedmioty i kolekcje - powiedział kustosz Piotr Wilkosz z MNK.

W 1920 r., na mocy decyzji marszałka Piłsudskiego, zbiory pamiątek i dzieł sztuki pozostałych po legionach zostały podzielone między MNK a warszawskim Muzeum Wojska. - Nasze muzeum otrzymało wówczas 600 dzieł sztuki legionowej. Wśród nich  największą grupę stanowią rysunki L. Gottlieba - powiedział P. Wilkosz.

- Wśród przedmiotów, które znalazły się z kolei w Warszawie, jest m.in. prezentowany teraz na wystawie szkicownik S. Janowskiego. Znalazło się tam 127 jego rysunków i akwarel, przedstawiających najważniejsze epizody epopei legionowej. Ciekawostką wśród nich są m.in. wizerunki J. Piłsudskiego - powiedziała Alina Jurkiewicz-Zejdowska z MWP.

Do warszawskich zbiorów należy także m.in. symboliczny obraz K. Sichulskiego "Piłsudski ze Stańczykiem i Wernyhorą".

Wystawa "Sztuka Legionów Polskich"  potrwa w Gmachu Głównym MNK (al. 3 Maja 1) do 3 stycznia 2017 r.