Perły z listy UNESCO. Tu Wielki Mistrz jadał obiady

publikacja 08.07.2017 10:00

Jak przekonują znawcy historii sztuki, zamek w Malborku jest jednym z najznakomitszych przykładów średniowiecznej architektury obronno-rezydencyjnej w Europie. 20 lat temu docenił to komitet Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Perły z listy UNESCO. Tu Wielki Mistrz jadał obiady Zwiedzając zamek, wciąż można poczuć unoszącego się tu krzyżackiego ducha Henryk Przondziono /Foto Gość

Obiekt jest też największym z zachowanych w Europie średniowiecznych zamków (kubatura wynosi 250 tys. km sześc.), a jego zbudowanie zajęło krzyżakom aż 150 lat.

Dzieje tej twierdzy były bardzo burzliwe. Najpierw była ona siedzibą komtura, w latach 1309-1457 - siedzibą wielkich mistrzów zakonu krzyżackiego i władz Prus Zakonnych. Następnie, w latach 1457-1772, rezydencja należała do królów Polski, w międzyczasie, od 1466 r., przejęły ją władze Prus Królewskich. W kolejnych latach mieściła się tu siedziba Komisji Morskiej oraz administracji Królestwa Prus.

Zamek wiele razy był dewastowany i rekonstruowany, a w 1949 r. został wpisany do rejestru zabytków Polski. W 1994 r. stał się pomnikiem historii, a 20 lat temu, w 1997 r., trafił na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Od 1961 r. zamek jest siedzibą Muzeum Zamkowego w Malborku, a żeby go zwiedzić, a więc przenieść się w czasie do epoki rycerzy, wystarczy przejść przez most na rzece Nogat. Turystów nie brakuje i wszyscy mówią zgodnie, że pierwszy zachwyt przeżywają, widząc monumentalne mury z czerwonej cegły lśniące w słońcu i odbijające się w wodach rzeki. Imponujące są również pas murów obronnych oraz wieże i bramy, a zwiedzających zaskakuje pomysłowość średniowiecznych budowniczych, którzy stworzyli niezwykły, jak na tamte czasy, system centralnego ogrzewania.

Warto także zauważyć, że zespół zamkowy w Malborku składa się z trzech części. Pierwsza to Zamek Wysoki - czworoboczny, z dziedzińcem otoczonym krużgankiem, kościołem Najświętszej Maryi Panny, wieżami Kleszą i Wróblą. Drugą jest Zamek Średni, który został wzniesiony w miejscu byłego przedzamcza, a znajdują się tu m.in. kaplica św. Bartłomieja, Wielka Komturia, Infirmeria, Wielki Refektarz (tu wyprawiano uczty i podejmowano najważniejszych gości), Pałac Wielkich Mistrzów, Refektarz Letni, Refektarz Zimowy. Ostatnią częścią kompleksu jest Zamek Niski (Przedzamcze) z kaplicą św. Wawrzyńca oraz zabudowaniami gospodarczymi.

Ciekawostką jest, że zakon krzyżacki od początku swojego panowania w Prusach był monopolistą w zakresie wydobywania i handlu bursztynem. Przedmioty bursztynowe stanowiły element wyposażenia różnych pomieszczeń w zamku i dziś, w nawiązaniu do dawnej tradycji, można oglądać tu ok. 700 bursztynniczych dzieł sztuki - zarówno historycznych, jak i współczesnych. Oprócz tego muzeum zamkowe zaprasza do oglądania kilkunastu innych kolekcji i tematycznych wystaw.

--------------------

W Krakowie od 2 do 12 lipca trwa 41. Sesja Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO, w której udział bierze 3 tys. gości z prawie 200 krajów. Z tej okazji przypominamy kolejne wpisane na listę UNESCO miejsca w Polsce. Polecamy zwłaszcza galerie zdjęć.

Czytaj także:

Kraina żubra

Tu woła się o pokój!

Jedyna taka kalwaria

Pomniki zagłady i siły ludzkiego ducha

Malutkie dzieło sztuki

Witamy w solnym świecie

Ta hala ma 104 lata

Królewski Kraków