Odzyskać zagrabione
Rozpoczyna się międzynarodowa konferencja na temat strat i odzyskiwania zrabowanych dóbr kultury.
Konferencja „Zrabowane-odzyskane. Dobra kultury – przypadek Polski”, odbywa się 13 i 14 listopada w siedzibie Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie (Rynek Główny 25).
- Kraków ma szczególny tytuł do przeprowadzenia takiej konferencji. Niemieckie rabunki zaczęły się tu już jesienią 1939 r. Rachunek krakowskich strat dóbr kultury nie został w pełni zamknięty do dzisiaj. Triumfalnie wrócił w 1946 r. ołtarz Mariacki. Po latach wróciły arrasy i inne skarby wawelskie wywiezione z kraju w obawie przed grabieżą wojenną. Wciąż jednak czekamy na odnalezienie wielu innych zagrabionych dzieł m. in. „Portretu młodzieńca” Rafaela z Muzeum Książąt Czartoryskich - powiedział prof. Jacek Purchla, dyrektor Międzynarodowego Centrum Kultury, które współorganizuje konferencję wraz z Wydziałem Strat Wojennych Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
- Wciąż czekamy na odnalezienie i powrót dwóch spośród sześciu wielkich malowideł Hansa z Kulmbachu - „Nawrócenie cesarzowej Faustyny” i „Ścięcie św. Katarzyny” - zrabowanych przez Niemców z kościoła Mariackiego - dodał ks. dr Dariusz Raś, archiprezbiter bazyliki Mariackiej.
200 specjalistów z 12 krajów będzie dyskutowało o stratach polskich dóbr kultury, ich dokumentowaniu oraz starań o zwrot tych przedmiotów i kolekcji które ocalały i zostały odnalezione. Wśród uczestników konferencji jest m. in. amerykańska badaczka Lynn Nicholas, autorka znanej książki „Grabież Europy”.
Obszernie omówione zostaną m. in. mało dotąd badane problemy grabieży dóbr kultury na ziemiach polskich w czasie II wojny światowej przez władze i wojska sowieckie.
- W prowadzonej przez nas bazie strat, znajduje się obecnie 63 tys. pozycji. Niektóre prawdopodobnie zostały utracone bezpowrotnie, niemniej szukamy cały czas - powiedział Jacek Miler, dyrektor Departamentu Dziedzictwa Kulturowego w MKiDN.
- Tych przedmiotów jest w istocie więcej, gdyż często jako jedna pozycję wykazuje się np zbiór monet. Obecnie prowadzimy 47 spraw związanych ze zwrotem odnalezionych dóbr kultury. Nie jest to jednak proste, gdyż prawodawstwa w tej kwestii, są w poszczególnych krajach zróżnicowane. Dobrze się nam współpracuje ze Stanami Zjednoczonymi. Po wielu latach nawiązano również dobre stosunki z władzami niemieckimi - dodała prof. Małgorzata Omilanowska, minister kultury i dziedzictwa narodowego.
Uczestnicy konferencji 13 listopada obejrzą na Wawelu, sprowadzony specjalnie z Warszawy XVIII-wieczny obraz Francesca Guardiego „Schody pałacowe”.
- Został zrabowany w czasie wojny z Muzeum Narodowego w Warszawie. Odnaleziony w Niemczech, wrócił do Warszawy w kwietniu bieżącego roku - powiedziała minister Omilanowska.
