Stare pocztówki nie miały przed nim tajemnic

Pogrzeb zmarłego 18 września kolekcjonera i autora licznych wystaw oraz publikacji poświęconych pocztówkom, odbędzie się w piątek 22 września na krakowskim cmentarzu Batowickim. Rozpocznie go o godz. 13. Msza św. odprawiona w kaplicy cmentarnej przy ul. Reduty.

Gromadzona przez ponad pół wieku kolekcja Zielińskiego miała duże znaczenie naukowe. Widoki na zgromadzonych przez niego starych pocztówkach były cennym źródłem ikonograficznym, pozwalającym odtwarzać wszechstronnie wygląd i życie nie tylko w dawnym Krakowie, lecz także w mniejszych miastach galicyjskich (Krośnie, Dukli, Wieliczce, Rzeszowie, Lesku, Trzebini) do 1918 r. Niekiedy były to unikatowe przedstawienia obiektów dawno już nie istniejących. Zbiór warty pół miliona złotych został skradziony z mieszkania kolekcjonera w grudniu 2010 r. Odzyskano go jedynie w części. Zachowały się jednak liczne reprodukcje pocztówek w książkach J. Zielińskiego oraz w Internecie.

"Zacząłem zbierać 50 lat temu, gdy znajoma podarowała mi kilka kartek" - mówił w 2011 r. J. Zieliński dla krakowskiego GN. Początkowo gromadził przede wszystkim pocztówki związane z rodzinnym Krosnem. Z czasem gromadzony z inżynierską metodycznością zbiór zaczął się poszerzać o wydane do 1918 r. pocztówki z widokami miast i miasteczek Galicji Zachodniej, karty pocztowe z II połowy XIX w. dokumentujące początki tej formy korespondencji, litografowane pocztówki z przełomu XIX i XX w. o wysokiej wartości artystycznej, projektowane przez znanych malarzy i grafików m.in. Alfonsa Muchę i Egona Schiele.

"Wyszukiwałem w bibliotekach i archiwach informacje o wydawcach pocztówek i drukarniach gdzie były tłoczone" - wspominał kolekcjoner. W rezultacie powstały dziesiątki artykułów m.in. o początkach pocztówki, o złotych latach pocztówki krakowskiej (gdy pojawiły się tzw. kartki "księżycowe" imitujące nocne widoki, ze sztucznie wprowadzoną tarczą księżyca i błyszczykiem udającym śnieg), o tzw. pocztówkach zastępczych (gdzie np. widok Krakowa udawał Trzebinię, a Salzburga – Krosno), o wydawcach, m.in. Henryku Friście, twórcy prężnego Salonu Malarzy Polskich w Krakowie. Opublikował również kilka cenionych przez kolekcjonerów i badaczy książek. Brał czynny udział w organizowaniu aukcji dawnych i rzadkich pocztówek krakowskiego antykwariatu "Rara Avis". Zawsze chętnie udzielał swych zbiorów kolekcjonerom, naukowcom i dziennikarzom, co jest nieczęste wśród zbieraczy.