Mnisi chcą w ten sposób odpowiadać na współczesne potrzeby Kościoła i ukazywać wielki dorobek tradycji monastycznej. Instytut będzie prowadził działalność naukową, rekolekcyjną i wydawniczą.
Instytut Monastyczny rozpocznie oficjalnie swoją działalność 3 października, w liturgiczne wspomnienie bł. Kolumby Marmiona OSB (1858-1923). Teolog i opat w Maredsous został wybrany na patrona nowej instytucji. "W tym roku Benedyktyńska Kongregacja Zwiastowania obchodzi stulecie swojego istnienia. Należą do niej wszystkie klasztory benedyktyńskie w Polsce. Bł. Kolumba Marmion OSB mocno przyczynił się do jej założenia" - tłumaczą mnisi na stronie internetowej.
Jak zauważają, życie klasztorów benedyktyńskich od tego czasu bardzo się zmieniło, podobnie jak potrzeby Kościoła na świecie i w Polsce. "Powołanie Instytutu ma być sposobem odpowiedzi na pojawiające się nowe wyzwania, przed którymi stoi dzisiaj Kościół" - dodają.
Jednym z projektów, które podejmie instytut, są Warszawskie Spotkania Benedyktyńskie, czyli konferencje tematyczne głoszone przez benedyktynów tynieckich. Ich celem jest przedstawianie różnych zagadnień z zakresu duchowości i teologii monastycznej. Skierowane są do szerokiego grona odbiorców. Spotkania organizowane we współpracy z warszawskimi benedyktynkami sakramentkami są okazją do bliższego poznania duchowości i teologii monastycznej, a zwłaszcza benedyktyńskiej. To również możliwość bezpośredniego spotkania z benedyktynami, podjęcia z nimi dialogu, wymiany myśli i wzajemnego poznania.
Instytut Monastyczny zajmie się także promowaniem publikacji monastycznych, organizacją rekolekcji, warsztatów i dni skupienia, które są praktycznym wprowadzeniem w duchowość monastyczną. W przyszłości planowane są wykłady z duchowości, historii i teologii monastycznej. Będą one skierowane do wszystkich zainteresowanych duchowością i teologią monastyczną.
Instytut ma być miejscem, dzięki któremu stanie się możliwe upowszechnianie wielkiego dorobku monastycznego. Ma stworzyć okazję do nowych badań w tej dziedzinie w odniesieniu do aktualnych problemów współczesnego świata i Kościoła.