Prof. Jan Prokop ma 90 lat

List do jubilata skierował z tej okazji prezydent Andrzej Duda, a doręczył do dziś adresatowi minister Wojciech Kolarski.

"W ciągu przeszło półwiecza opublikował Pan szereg cennych studiów, szkiców i artykułów, które wzbogacają dorobek polskiego literaturoznawstwa i są ważne dla znawców przedmiotu. Każda z tych publikacji stanowi swoiste credo wybitnego erudyty i w każdej odkrywa Pan przed czytelnikiem nowe drogi myślowe. Trzeba podkreślić, że Pański styl jest wyrazisty, a przesłanie konkretne. Wielokrotnie i z dużą wrażliwością upominał się Pan o wartości moralne literatury, wykazując się troską o jej kształt i powinności. Dowodzą tego m.in. Pańskie prace poświęcone związkom literatury z polityką w okresie PRL, kiedy żywioł twórczej wyobraźni pozostawał pod sowieckim nadzorem, a ludzie pióra nazbyt często ignorowali »kwestię smaku«" - napisał prezydent.

"Przeciwstawiając się »pokusie niepamięci«, pisał Pan o maskach i mitach komunizmu, który uwodził nawet największe umysły. (...) Jest Pan twórcą, obywatelem i patriotą, dla którego »żyć nad Wisłą« oznacza trwać na posterunku i służyć prawdzie. I właśnie z tą myślą od lat konsekwentnie opisuje Pan »universum polskie« - naszą duchową ojczyznę, w której jesteśmy zakorzenieni i w której spotykają się różne pokolenia Polaków" - dodał prezydent, nawiązując w tym fragmencie do tytułów dwóch książek jubilata.

90. urodziny uczonego zbiegły się z 70. rocznicą jego debiutu pisarskiego.

Jan Prokop urodził się 16 lipca 1931 r. w Częstochowie. Od 1949 r. studiował romanistykę i polonistykę, najpierw na Uniwersytecie Warszawskim, a od 1951 r. - na Uniwersytecie Jagiellońskim. Po studiach pracował w Pracowni Reedycji "Bibliografii Polskiej" Karola Estreichera w Polskiej Akademii Nauk, od 1960 do 1987 r. był pracownikiem naukowym w Instytucie Badań Literackich PAN, a od 1977 do 1987 r. wykładał na uniwersytecie we włoskim Turynie. Po powrocie do kraju został wykładowcą Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W latach 1990-2003 był profesorem w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie (od 1999 r. - Akademia Pedagogiczna, od 2008 r. - Uniwersytet Pedagogiczny).

Dorobek naukowy, krytycznoliteracki, eseistyczny i literacki prof. Prokopa jest wszechstronny. Jest znawcą literatur: polskiej, francuskiej, angielskiej i amerykańskiej, niemieckiej i rosyjskiej. Pisał także o problemach współczesnej  kultury europejskiej. Na otaczający go świat spogląda z perspektywy personalizmu chrześcijańskiego.

Jest autorem lub współautorem kilkudziesięciu książek, m.in. szkiców literackich o poezji europejskiej XX w. "Euklides i barbarzyńcy" (1964), studium o poezji Tadeusza Micińskiego "Żywioł wyzwolony" (1978), "Szczególna przygoda żyć nad Wisłą" (Londyn 1985), "Universum polskie" (1993), "Wyobraźnia pod nadzorem" (1994), "Sowietyzacja i jej maski" (1997), "Klerk i diabeł" (1999), "Ethnos i Caritas" (2001), "Letnie czy gorące" (2011), "Europa/Zachód" (2012). Jest także współautorem takich książek, jak: "Liryka polska, interpretacje" (1966), "Dzieje kultury francuskiej" (2005) i "Historia literatury francuskiej" (2007), które stały się cenionymi podręcznikami akademickimi.

Jako krytyk literacki debiutował w 1951 r. tekstem w tygodniku "Dziś i jutro". Pisywał nie tylko w czasopismach naukowych (m.in. "Ruch Literacki", "Pamiętnik Literacki" i "Teksty"). Jego teksty ukazywały się także na łamach czasopism o tematyce społeczno-kulturalnej i literackiej, m.in. w "Tygodniku Powszechnym", "Twórczości", "Poezji", "Życiu Literackim", "Znaku", emigracyjnej paryskiej "Kulturze", wychodzącym poza cenzurą "Zapisie", "Arce", „Dekadzie Literackiej" i "Arcanach". Z tym ostatnim czasopismem jest związany do chwili obecnej, wpierw jako współredaktor, a obecnie stały współpracownik. Jubilat próbował także swych sił na niwie literatury pięknej jako poeta i tłumacz oraz prozaik.

W 2003 r. prof. Prokop został uhonorowany prestiżową Nagrodą im. Kazimierza Wyki, w 2007 r. odznaczono go złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis", w 2016 r. zaś - Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Od 2006 r. jest członkiem prestiżowej korporacji uczonych - Polskiej Akademii Umiejętności.