W 12 salach mających łącznie 3 tys. m kw. powierzchni, pokazano 600 bardzo różnorodnych dzieł: obrazów, grafik, rzeźb, instalacji. - Przygotowana przez dwa lata ekspozycja "XX + XXI. Galeria Sztuki Polskiej" to największy projekt wystawienniczy i inwestycyjny, jaki Muzeum Narodowe w Krakowie zrealizowało w 2021 roku. Dla naszej publiczności przygotowaliśmy nową aranżację sal II piętra Gmachu Głównego, gdzie znalazły się dzieła sztuki od przełomu XIX i XX wieku po współczesność, reprezentujące najważniejsze kierunki artystyczne i najwybitniejszych twórców tych czasów. W nazwie galerii, po raz pierwszy w historii naszego muzeum, znalazł się XXI wiek. W ten sposób do muzeum trafiają także nasze czasy i powstająca dziś sztuka. Najmłodsze z dzieł - "K-dron. Między ziemią a niebem" Janusza Kapusty, zrealizowano w tym roku. Każda z części galerii została zaprojektowana inaczej niż do tej pory i w każdej znalazły się nieobecne dotąd dzieła sztuki, a te znane i najcenniejsze zaprezentowano w nowej kuratorskiej aranżacji, której autorami są kustosze z Działu Sztuki Nowoczesnej i Działu Sztuki Współczesnej - mówi prof.  Andrzej Szczerski, dyrektor MNK. On sam opracował scenariusz części ekspozycji przedstawiającej transformację sztuki polskiej po 1989 r. Pozostałe części, przedstawiające m.in. dzieła z okresu Młodej Polski, nurtu ekspresjonizmu oraz abstrakcji geometrycznej, przygotowali: Magdalena Czubińska, Anna Budzałek, Alicja Kilijańska, Bożena Kostuch, Urszula Kozakowska-Zaucha, Światosław Lenartowicz i Agata Małodobry.

Prof. Szczerski przypomniał, że ekspozycja nieprzypadkowo zaczyna się od prezentacji sztuki Młodej Polski, gdyż jej nowoczesne treści przewijają się w sztuce polskiej aż po czasy współczesne. Śladem tych mistrzów szli twórczo pod koniec XX wieku m.in. Zbysław Marek Maciejewski i Łukasz Korolkiewicz, których obrazy są pokazane w galerii.

Przyciągają oczy w tej części ekspozycji m.in. "Dziewczynka z chryzantemami" Olgi Boznańskiej, "Nieznana nuta" i "Ellenai"Jacka Malczewskiego, rzeźba "Opuszczony" Konstantego Laszczki, "Stańczyk" Leona Wyczółkowskiego, niezwykłe "Medytacje" z cyklu "Ceremonie" Witolda Wojtkiewicza, rzeźba „Wiatr” Wacława Szymanowskiego, „Strachy” Wojciecha Weissa, „Topole nad wodą” Jana Stanisławskiego, "Pejzaż krakowski z chatą" Henryka Szczyglińskiego, "Bajka zimowa" Ferdynanda Ruszczyca. Duże wrażenie robią wielkie kartony do witraży: "Św. Stanisław", "Henryk Pobożny" i "Kazimierz Wielki" Stanisława Wyspiańskiego oraz  "Najświętszy Sakrament" Józefa Mehoffera , przygotowany dla katedry św. Mikołaja we Fryburgu.

Wśród dzieł twórców z okresu dwudziestolecia międzywojennego pokazano m.in. "Autoportret", "Muzykantów" i "Dwóch młodych przyjaciół" Tadeusza Makowskiego, "Powrót z kąpieli" Józefa Pankiewicza, rzeźbę "Mrs Sturdy z psem na ławce" Ludwika Pugeta, "Wnętrze" Zbigniewa Pronaszki, "Szermierkę" Leona Chwistka, "Martwą naturę ze skrzypcami" Tytusa Czyżewskiego, "Aniołów u Piasta" Zofii Stryjeńskiej.

Stworzone po wojnie i wywołujące niegdyś wiele dyskusji "Rozstrzelanie II" Andrzeja Wróblewskiego, "Papagaje i perokety" Tadeusza Brzozowskiego, "Widok z mojego okna" Kazimierza Mikulskiego, "Villa dei Misteri" Jerzego Nowosielskiego, "Sfera cienia" Łukasza Korolkiewicza, "Szczęście" Zbysława Maciejewskiego i abstrakcyjny obraz Wojciecha Fangora "M82" pokazano w galerii już jako dzieła klasyków,

Przykładem tego, że najnowsza sztuka może być życzliwie przyjmowana nie tylko przez znawców jest choćby "Dorota" Olafa Brzeskiego, przedstawiająca kobietę konstrukcja, wykonana w 2015 r. ze stalowych rurek, podobnych do źdźbeł słomy, czy wspomniany już "K-dron. Między ziemią a niebem" J. Kapusty. Autor - rysownik i myśliciel - jest odkrywcą nowej, jedenastościennej bryły geometrycznej nazwanej K-dronem. Nowością ekspozycyjną są także prezentacje sztuki użytkowej oraz grafiki współczesnych twórców krakowskich. W przestrzeni galerii przygotowano także elementy ścieżek edukacyjnych dla dorosłych i dzieci.

Prof. Szczerski zapewnia, że wystawa, choć stała, będzie miała jeden element zmienny. W części "Wybór kuratorski" co kilka miesięcy będą bowiem prezentowane kolejne dzieła uznane przez kuratorów za ważne, w tym nowe nabytki.

Wystawę stałą "XX+XXI. Galeria Sztuki Polskiej" można oglądać na II piętrze Gmachu Głównego MNK (Aleja 3 Maja 1).

  Dzieła sztuki nowoczesnej na wystawie zyskały już status klasyków. Bogdan Gancarz /Foto Gość