Kraków. Portrety Barbary Gruszki-Zych

Spotkanie rozpocznie się o godz. 18 w siedzibie Instytutu Literatury przy ul. Smoleńsk 20. Z autorką o jej nowej książce będzie rozmawiał sekretarz redakcji kwartalnika "Nowy Napis" Ireneusz Staroń.

Barbara Gruszka-Zych równie dobrze posługuje się piórem pisząc wiersze, jak i prozę. Opublikowała ponad 20 tomów wierszy, tomy reportaży, m.in. "Zapisz jako…" (2004). Jej teksty od ponad 30 lat można czytać na łamach "Gościa Niedzielnego". Szczególnym zainteresowaniem cieszą się jej wnikliwe, pisane z wielkim ciepłem portrety współczesnych. Niektóre z nich rozrosły się w książki: "Mój poeta" (2007), o Czesławie Miłoszu, "Takie piękne życie. Portret Wojciecha Kilara" (2015) oraz wywiad rzeka "Życie rodzinne Zanussich. Rozmowy z Elżbietą i Krzysztofem" (2019).

Tym razem postanowiła napisać bardziej osobiście o wielu ważnych dla niej osobach (stąd tytuł książki), z którymi zetknęła się niegdyś, lub jeśli żyją, styka nadal. Niektórzy obdarzyli ją zaufaniem i przyjaźnią, co wpłynęło na większe otwarcie i odsłanianie siebie w rozmowach. Na kartach książki pojawiają się sylwetki poetów, prozaików, muzyków, artystów kina i teatru, duchownych, lekarzy, naukowców, świadków historii. Są wśród nich: świadek historii Wilhelm Brasse, poeta Josif Brodski, krytyk literacki Tomasz Burek, poetka Natalia Gorbaniewska, charyzmatyczny duszpasterz a przy tym autor bardzo dobrych książek o. Jan Góra, kompozytor Wojciech Kilar, aktor Jan Kobuszewski, świadek historii Henryk Mandelbaum, poeta Czesław Miłosz, świadek historii, żołnierz, wieloletni dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Jan Nowak-Jeziorański, poeta i eseista ks. Janusz Stanisław Pasierb, świadek historii, ocalały z Katynia kawalerzysta, po wojnie już jako kapłan, duszpasterz Polaków za granicą ks. Zdzisław Peszkowski, zakonnica, założycielka hospicjum w Gorzowie oraz pierwszego hospicjum na Litwie s. Michaela Rak, francuski dramaturg, eseista i powieściopisarz Éric-Emmanuel Schmitt, zakonnica, dominikanka klauzurowa s. Dominika Sokołowska, angelolog, czyli znawca aniołów, ks. Marcello Stanzione, kompozytor i instrumentalista Józef Skrzek, poeta Janusz Szuber, poeta ks. Jan Twardowski, poeta i eseista litewski Tomas Venclova, lekarz okulista prof. Edward Wylęgała, Adam Zagajewski, reżyser i scenarzysta filmowy, a zarazem fizyk i filozof z krakowskiego seminarium Romana Ingardena, Krzysztof Zanussi, lekarz kardiochirurg prof. Marian Zembala i metropolita senior archidiecezji katowickiej abp Damian Zimoń.

Portrety zawarte w książce nie są powtórzeniami tekstów, które ukazały się niegdyś na łamach prasy. Autorka do ich tworzenia wykorzystała m.in. notatki i fotografie, które nie zmieściły się w tekstach prasowych. Sportretowani "moi ważni" są pokazani dzięki temu wszechstronnie. Nie tylko jako osoby pomnikowe, lecz także ludzie osadzeni w codzienności. Ta codzienność jest ważna dla Barbary Gruszki-Zych we wszystkich jej pisanych krystaliczną polszczyzną tekstach. Dostrzegł to m.in. znający ją dobrze Czesław Miłosz, pisząc w 1997 roku: "Błogosławiona Barbaro, bo jednak myślę, że błogosławiona za swoją poezję, która mnie wzrusza i cieszy swoim polskim językiem, tak bardzo polska, jak u niewielu poetów i niebojąca się dobrych uczuć, miłości, modlitwy. Więc bardzo panią chwalę za tomik »Teren prywatny«. (…) Mam słabość do pani pisania, dlatego że zajmuje się ono codziennością, która jest pomijana przez dzisiejszą młodą poezję".

  Na okładce nowej książki Barbary Gruszki-Zych umieszczono portrety fotograficzne opisywanych przez nią osób. Henryk Przondziono /Foto Gość