Bucik z latryny i widok na Tatry przejdź do galerii

W obrębie murów zamkowych znajdowały się budowle i mieszkali ludzie najistotniejsi dla życia dworu. W końcu był to najbezpieczniejszy rejon Krakowa, to, co teraz uważamy za miasto extra muros we wcześniejszych wiekach traktowano jako podgrodzie.

Kiedy w XIX wieku austriaccy zaborcy rozwalali na kawałki wawelskie „miasteczko”, żeby zrobić miejsce dla swoich militarnych instalacji w obrębie murów stały: dwa gotyckie kościoły, sąd grodzki, domy wikariuszy z przylegającymi do nich ogródkami, szkoła katedralna, domy klucznika i kantora katedralnego, mieszkania kucharzy, drobnych rzemieślników, a także kuchnie, szynki i stajnie i nawet psy myśliwskie żyły pod zamkiem w specjalnie utrzymywanych psiarniach.

Na szczęście zaborcom nie chciało się wywozić wszystkich gruzów z wyburzeń, teren z grubsza tylko wyrównano i, jak się okazało po wielu latach, ziemia kryła wiele pamiątek, które archeolodzy systematycznie przy różnych okazjach wykopywali i które, niestety, głównie składano w magazynach, bo nie było gdzie tego pokazywać publiczności.

Twórczynie nowej wystawy, przede wszystkim dr Magdalena Młodawska i dokumentalistka z Działu Archeologii ZKnW Jolanta Lasek, dobierały eksponaty głównie pod kątem pokazania codzienności mieszkańców zamku. Sztućce, naczynia kuchenne, dziecięce zabawki, fajki (tutejsi lubili palić!) czy skarbonki (malutkie i z wąskimi szczelinami, dawne monety były niewielkie i współczesna dwuzłotówka nie dałaby się do żadnej włożyć) czy choćby dziecięcy bucik znaleziony w latrynie. Łatwo możemy sobie wyobrazić jego właściciela, który dostał w ucho od matki, kiedy okazało się, że kiwając nogami stracił but. Jeszcze całkiem nowy!

W najniższym pomieszczeniu baszty jest do obejrzenia interesująca ekspozycja multimedialna, pokazująca na makiecie dawnego wawelskiego miasteczka jak wyglądały budynki i czym zajmowali się ludzie w nich mieszkający. W rytm odtwarzanego komentarza maszyneria pokazu oświetla odpowiednio fragmenty zabudowy o których mowa, a na ekranie nad makietą wyświetlane są obrazy ilustrujące, co się w tych budynkach działo.

Przechodząc po piętrach baszty coraz wyżej wychodzimy w końcu na wieńczący ją taras, z którego można podziwiać niecodzienne widoki na oba wawelskie dziedzińce, na podgrodzie, czyli obecne właściwe miasto, a nawet na Tatry, choć w dniu otwarcia pogoda nie dopisała. Zawsze jednak można wrócić, kiedy będzie ładnie.