Ostrowsko. Stefan Banach - geniusz o podhalańskim rodowodzie przejdź do galerii

Uroczystości rozpoczęła Msza św. w kościele parafialnym. Modlitwie przewodniczyli ks. prałat Mieczysław Łukaszczyk, pochodzący z Ostrowska, ks. proboszcz Krzysztof Karnas i emerytowany proboszcz ks. Stanisław Barcik. Podczas liturgii, jak i podczas dalszej części uroczystości, przygrywała kapela regionalna, śpiewał chór "Gorce" z Nowego Targu. Nie zabrakło delegacji z pocztami sztandarowymi Związku Podhalan, a także szkół, w tym placówek, którym patronuje Stefan Banach, m.in. z Gdańska i Jarosławia.

Po Eucharystii uczestnicy wydarzenia przeszli na Plac św. Floriana w Ostrowsku, gdzie odsłonięto pomnik prof. Stefana Banacha. Dokonali tego: prof. Monika Waksmundzka-Hajnos, siostrzenica wybitnego matematyka, Wiesław Parzygnat, wójt gminy Nowy Targ, Jacek Baca, prezes Stowarzyszenia "Ostrowsko - Dziedzictwo i Przyszłość" oraz Marek Szala, artysta, który wykonał pomnik. Moment odsłonięcia postumentu poprzedziły dźwięki trombity, na instrumencie zagrał jeden z górali.

- Duma rozpiera nasze serca, że Stefan Banach, którego geniusz podziwia dziś cały świat, ma swoje korzenie właśnie tu - w Ostrowsku. Choć sam nie wychowywał się w tej miejscowości, to jednak poprzez swojego ojca Stefana Greczkę - górala z krwi i kości - pozostaje częścią naszego podhalańskiego rodowodu. To wielki zaszczyt, że tak wielki umysł wyrasta z naszej ziemi - mówił Jacek Baca, prezes Stowarzyszenia "Ostrowsko-Dziedzictwo i Przyszłość”. - Wierzymy głęboko, że ten pomnik stanie się inspiracją dla młodego pokolenia. Niech przypomina, że z małej miejscowości można wyjść w wielki świat i zostać geniuszem. Niech uczy, że nawet pomimo trudnych okoliczności, dzięki pasji i wytrwałości można osiągać wielkie rzeczy - nie tylko w nauce, ale w każdej dziedzinie życia - dodał J. Baca.

Dzięki staraniom zapoczątkowanym przez stowarzyszenie w Ostrowsku udało się doprowadzić do nadania imienia Stefana Banacha rondu na Drodze Krajowej nr 49, a w miejscowej szkole odbywa się konkurs Banachalia Bystrzaków, który pozwala młodym ludziom odkrywać niezwykły dorobek i biografię Stefana Banacha. O świetnej idei konkursu mówiła w swoim przemówieniu posłanka Anna Paluch. Głos zabrali także senator Jan Hamerski i posłanka Weronika Smarduch.

Wójt gminy Nowy Targ Wiesław Parzygnat przypomniał z kolei, że profesor Banach urodził się w Krakowie w 1892 roku. - Choć życie i kariera Banacha związane były z Krakowem i Lwowem, to właśnie Podhale było częścią jego tożsamości. To stąd wywodził się jego ród. Banach był samoukiem, który dzięki przypadkowemu spotkaniu z doktorem matematyki Hugonem Steinhausem na krakowskich Plantach rozpoczął drogę naukową prowadzącą do odkryć, które odmieniły świat matematyki. To on współtworzył analizę funkcjonalną - dziedzinę, która stała się podstawą dla wielu obszarów współczesnej nauki: od fizyki kwantowej, przez teorię cząstek, aż po metody obliczeniowe wykorzystywane w dzisiejszej rzeczywistości cyfrowej - zaznaczył.

Słowa wielkiej wdzięczności dla całej społeczności Ostrowska, w tym stowarzyszenia, skierowała w imieniu rodziny prof. Monika Waksmundzka-Hajnos. Nie kryła przy tym wielkiego wzruszenia. Opowiedziała bardzo dokładnie o całej rodzinie i jej korzeniach. Pani profesor jest autorką okolicznościowej broszury "Geniusz o podhalańskim rodowodzie”.

Do Ostrowska przyjechali też przedstawiciele świata naukowego, m.in. z Krakowa i Lwowa, gdzie pracował Stefan Banach. Wyrazili słowa uznania za tak godne upamiętnienie wielkiego matematyka, który miał szanse podbić katedry świata, m.in. w Stanach Zjednoczonych, ale postanowił swoją karierę rozwijać w ojczyźnie. Obecni byli także przedstawiciele władz samorządowych z Podhala - burmistrz Rabki Leszek Świder, wójt gminy Szaflary Rafał Szkaradziński i Jan Sięka, przewodniczący Rady Miasta Nowy Targ.

Na gości czekał poczęstunek przygotowany przez Koła Gospodyń Wiejskich z Ostrowska, Dursztyna, Gronkowa, Łopusznej i Waksmunda. Nie zabrakło też części artystycznej z udziałem Chóru Gorce, zespołów: Jaferniocek, Mali Gronkowianie i Śpiśko Qmpanijo. Przed publicznością wystąpił również kabaret Śleboda.

W sobotę w Ostrowsku zorganizowano specjalną konferencję naukową poświęconą prof. Stefanowi Banachowi. 

Patronat honorowy nad wydarzeniem sprawowali Marszałek Województwa Małopolskiego Łukasz Smółka, Polska Akademia Nauk, Polskie Towarzystwo Matematyczne, Związek Podhalan w Polsce im. św. Jana Pawła II. Organizatorem było Stowarzyszenie "Ostrowsko-Dziedzictwo i Przyszłość” wraz z Gminą Nowy Targ i Starostwem Powiatowym w Nowym Targu.