Kajetan d'Obyrn (z prawej) w towarzystwie m.in. ówczesnego ministra gospodarki Janusza Piechocińskiego (w środku) podczas wizyty w wielickiej kopalni w 2013 roku Rafał Stachurski – Wielicka kopalnia jest diamentem pośród zasobów Polski, który łączy przeszłość z przyszłością i zachowuje ponadczasowe wartości, dzieli się wspaniałą tradycją, poczuciem wspólnoty. Jest też historią ludzi w niej pracujących oraz zobowiązaniem wobec przeszłych i przyszłych pokoleń – powiedział wicepremier, dodając, że cieszy się, iż to właśnie Wincenty Witos, wielki patriota, patronuje nowej komorze, znajdującej się na głębokości 125 metrów, w rejonie komór Wisła–Warszawa–Budryk–Staszic.

– Poprzez ofertę skierowaną do dzieci i całych rodzin Kopalnia Soli „Wieliczka” uczestniczy w wychowaniu młodego pokolenia na patriotów, ludzi dobrych i odpowiedzialnych – zauważył J. Piechociński. Wpisał się do pamiątkowej księgi, a od wielickich górników otrzymał solną rzeźbę przedstawiającą św. Kingę.

Gości zgromadzonych w solnym świecie powitał prezes Kopalni Soli „Wieliczka” SA Kajetan d’Obyrn. – Wielickie podziemia są turystyczną atrakcją od dobrych kilku wieków, zatem sezonów turystycznych mamy za sobą całe setki – mówił prezes d’Obyrn.

Odrobina historii

Komora Wincentego Witosa jest częścią zespołu komór (tzw. pola odbudowy) Witos, który powstał na początku XX wieku. Po wykonaniu wrębów maszynowych złoże urabiano (eksploatowano) przy użyciu materiałów wybuchowych (tzw. strzelanie). Ze względu na charakter złoża (pokład twardej soli spizowej) pole odbudowy Witos eksploatowano metodą filarowo-komorową: pomiędzy kolejnymi, pozostałymi po wybraniu soli pustkami, pozostawiano solne filary zabezpieczające.

Było w wielickiej kopalni zwyczajem, by komory i chodniki nazywać na cześć wybitnych postaci. Wśród uczczonych w ten sposób znalazł się Wincenty Witos, działacz ludowy, patriota, poseł, premier. Powstanie komory Witosa zbiegło się w czasie z niepodległościową i polityczną działalnością jej patrona. Urodzony na wsi, doskonale znał wartość ziemi – owocującej na powierzchni i skrywającej w swej głębi skarby takie jak sól. – Zbytecznym byłoby udowadniać, że sól jest artykułem, bez którego obejść nie jest w stanie ani pałac milionera, ani licha lepianka nędzarza – mówił w Sejmie Krajowym we Lwowie we wrześniu 1908 roku.

Podziemny plac zabaw

  Podziemny plac zabaw czeka na najmłodszych Rafał Stachurski W tym roku, z myślą o najmłodszych gościach, kopalnia przygotowała podziemny plac zabaw, a pracom nad przygotowaniem i udostępnieniem komory Wincentego Witosa towarzyszyła idea edukacji przez zabawę i doświadczenie. Na dzieci czeka więc wiele atrakcji inspirowanych historią oraz funkcjonowaniem zabytkowej kopalni.

– Staramy się, by unikatowe wielickie podziemia były miejscem przyjaznym dla całych rodzin, a wizyta w nich by stanowiła dla najmłodszego pokolenia nie tylko sposób na ciekawe spędzenie czasu,  ale również rozbudzała ciekawość świata – mówi Marian Leśny, prezes Kopalni Soli „Wieliczka” – Trasa Turystyczna.

Są zatem w podziemnym placu zabaw zadania związane np. z sygnalizacją szybową, łącznością, transportem czy rozpoznawaniem minerałów. Przewodnikiem po tajnikach kopalni jest solny kryształ. Dzieci mogą przekonać się, że sól posiada różne kształty i kolory – bywa szarą skałą, przejrzystą kostką halitu lub naroślą podobną do kalafiora. Mogą też dowiedzieć się, jakie jeszcze oprócz soli minerały występują w Polsce. Dzięki mapce (lewa część komory) poznają geograficzne rozmieszczenie węgla kamiennego, miedzi, siarki, blendy, węgla brunatnego, soli kamiennej.

Wiele emocji dostarczają znajdujące się w prawej części komory interaktywne ściana i podłoga – na małych odkrywców czekają m.in. gra w zbijanie solnych kryształów, quiz, podróż kopalnianym wózkiem w pogoni za niesfornymi kawałkami soli. Do dyspozycji dzieci są również drewniane wagoniki, lokomotywa, klocki, wózki wzorowane na tych prawdziwych kopalnianych (tzw. psy węgierskie), zjeżdżalnia. Jest też w komorze Witosa kącik do rysowania, jest również kojec dla maluchów oraz miejsca do wypoczynku dla rodziców, którzy chcą mieć na oku swoje pociechy.

Komora Gwarków

  Komora Gwarków Rafał Stachurski Kopalnia zaprasza również do nowej, stylizowanej na górniczą karczmę, komory Gwarków, znajdującej się na III poziomie kopalni, na głębokości 135 m (jest częścią zespołu komór Witos). Mianem gwarków określano dawniej górników kruszcowych. Nazwa komory jest więc symbolem jedności wszystkich ludzi pracujących pod ziemią, niezależnie od rodzaju wydobywanego przez nich surowca.

Znajdujące się w komorze koło czerpakowe oraz system drewnianych rynien ilustruje dawne sposoby odwadniania kopalni. Atrapa tamy podsadzkowej przybliża jedną z najskuteczniejszych technik likwidowania zbędnych pustek poeksploatacyjnych – podsadzanie, czyli wypełnianie piaskiem. Uroku komorze Gwarków dodają oświetlające jej wnętrze stylowe górnicze lampy „wicherki”.

W tym roku Trasa Turystyczna wzbogaci się o kolejne dwie komory – Lill Górna i Kazanów, w którym zostanie udostępniona multimedialna ekspozycja. Obecnie na międzypoziomie Kazanów trwają prace adaptacyjne. Projekt realizowany jest przy wsparciu Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego. Do nowych komór zaprosi również Uzdrowisko Kopalnia Soli „Wieliczka”. Znajdują się one w rejonie obecnej podziemnej bazy leczniczej. W jednej z nich prowadzone będą zajęcia z aktywnej rehabilitacji, druga zaś posłuży wypoczynkowi i rekreacji.

Wśród nowości na Trasie Turystycznej w roku 2013 znajdą się m.in. iluminacja w komorze Sielec, wystawa geologiczna w komorze Stanisława Staszica oraz zmieniona aranżacja komory Witolda Budryka. Pod ziemią pojawią się multimedialne fotokioski. Rozpoczną się też prace nad uruchomieniem sieci infokiosków rozmieszczonych na trasie zwiedzania oraz na powierzchni.