Honorowy obywatel Penderecki

Bogdan Gancarz

publikacja 26.09.2013 12:15

Wybitny kompozytor otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Krakowa.

Honorowy obywatel Penderecki Krzysztof Penderecki od 62 lat jest związany z Krakowem Grzegorz Kozakiewicz

Dyplom obywatelstwa honorowego odebrał podczas uroczystej sesji Rady Miasta Krakowa. Uroczystość zbiegła się z jubileuszem 80-lecia urodzin mistrza. Decyzję o przyznaniu tego wyróżnienia "jednemu z największych kompozytorów i dyrygentów, w dowód uznania jego szczególnych zasług" RMK przyjęła jednomyślnie w czerwcu.

–Jest on jednym z symboli kultury Krakowa – powiedział o Pendereckim Bogusław Kośmider, przewodniczący RMK. Kompozytor otrzymał już wcześniej, w 1993 r., srebrny medal "Cracoviae Merenti", przyznawany za wybitne zasługi dla podwawelskiego grodu.

-Panie Profesorze – dziękujemy za to, że jest Pan ambasadorem polskiej kultury i naszego miasta, za utwory sceniczne i ścieżki dźwiękowe do arcydzieł kina, za odwagę w eksperymentach artystycznych i w życiu publicznym, za pracę pedagogiczną i ożywianie rodzimych tradycji muzycznych – powiedział B. Kośmider.

Laudację na cześć nowego obywatela wygłosił  prof. Jacek Majchrowski, prezydent Krakowa. – Na przestrzeni lat, działalność Krzysztofa Pendereckiego odznaczała się w wielu sferach życia Krakowa – powiedział prezydent. Wspomniał również, o szerokich horyzontach intelektualnych mistrza, który we wczesnej młodości słuchał na Uniwersytecie Jagiellońskim wykładów filologii klasycznej prof. Tadeusz Sinki oraz filozofii prof. Romana Ingardena.

Wzruszony Penderecki opowiadał o swych związkach z podwawelskim grodem.

-Kraków ukształtował  mnie i jako człowieka i jako muzyka. W Krakowie skomponowałem 80. proc. swoich kompozycji. Tutaj wracam i zakotwiczam po licznych podróżach. W starym Krakowie mogłem odczuć czym jest ciągłość i jedność tradycji. Tu jest z wyboru mój dom – powiedział kompozytor.

K. Penderecki urodził się 23 listopada 1933 r. w Dębicy. Studiował kompozycję w Krakowie u Artura Malawskiego i Stanisława Wiechowicza. Od 1972 do 1987 r. był rektorem krakowskiej Akademii Muzycznej. Potem zaś, do 1990 r. dyrektorem artystycznym Filharmonii Krakowskiej. Dzięki jego wsparciu powstała Orkiestra Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa "Sinfonietta Cracovia".

Wiele jego kompozycji ma religijny charakter, m.in. „Pasja według św. Łukasza”, „Te Deum” (dedykowane papieżowi Janowi Pawłowi II), „Polskie requiem” i „Credo”. Równolegle z działalnością kompozytorską Penderecki rozwija działalność dyrygencką.

W maju w Lusławicach, gdzie stoi dwór należący obecnie do K. Pendereckiego, otworzono powstałe z jego inicjatywy Europejskie Centrum Muzyki. W nowoczesnym budynku są sala koncertowa oraz sale prób, gdzie młodzi muzycy będą mogli kształcić umiejętności pod kierunkiem mistrzów. Przy swoim dworze, gdzie niegdyś malował wybitny malarz Jacek Malczewski, kompozytor założył i pielęgnuje arboretum, gdzie rośnie kilka tysięcy sprowadzonych przez niego rzadkich drzew i roślin.

Mało znaną dziedziną kompozytorską nowego Honorowego Obywatela Miasta Krakowa jest muzyka filmowa. Skomponował m.in. muzykę do obrazu Wojciecha Hasa „Rękopis znaleziony w Saragossie”. Był również współtwórcą kabaretu „Piwnica pod Baranami”.

Wielokrotnie honorowano go za jego zasługi artystyczne. Jest m.in. doktorem honoris causa krakowskiej Akademii Muzycznej i Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nadano mu również najwyższe odznaczenie polskie – Order Orła Białego.

Nadanie honorowego obywatelstwa nie było jedynym elementem jubileuszu urodzin kompozytora. W Operze Krakowskiej będzie się odbywał festiwal jego oper, zaś Filharmonia Krakowska, której był niegdyś dyrektorem artystycznym, zainauguruje 28 września swój kolejny sezon koncertowy wykonaniem „Requiem polskiego” K. Pendereckiego. Na Plantach, w pobliżu budynku FK, przy fontannie Chopina, zostanie zaś wówczas posadzony dąb burgundzki poświęcony kompozytorowi, znanemu z zamiłowania do pięknych drzew.

-Drzewo jest bardzo ważnym symbolem zakorzenienia i kierowania się ku górze, ku nowym horyzontom, których początkowo nie widać – powiedział 26 września Krzysztof Penderecki, podczas uroczystości wręczenia mu dyplomu obywatelstwa honorowego Krakowa.