Czy wolność jest darem?

Jan Głąbiński

publikacja 09.11.2014 12:52

X Tischnerowskim Wypominkom, jak co roku, towarzyszyły ciekawe debaty z udziałem publicystów, pisarzy i dziennikarzy.

Czy wolność jest darem? W Debacie Tischnerowskiej o wolności uczestniczyła m.in. Olga Tokarczuk Jan Głąbiński /Foto Gość

W związku z przypadającą w tym roku 25. rocznicą wyborów czerwcowych oraz powołania rządu Tadeusza Mazowieckiego organizatorzy wypominków postanowili, że ich tematem tym razem będzie wolność. Przed laty pisał o niej patron wydarzenia ks. prof. Józef Tischner: "W dzisiejszym świecie nie wolność jest problemem. Wolność już jest. Pozostało pytanie, co my z tą wolnością zrobimy".

- Czy wolność - jak chciał Tischner - rzeczywiście wydobywa z człowieka to, co najlepsze? A może przeciwnie - ogłupia i szkodzi? Może rzeczywiście okazała się "darem nieszczęsnym"? Na te i podobne pytania staraliśmy się odpowiedzieć w czasie X Wypominków Tischnerowskich - mówi Wojciech Bonowicz, redaktor „Znaku”, który prowadził spotkania.

W Wypominkach Tischnerowskich wzięła udział pisarka Olga Tokarczuk. I ona - wspólnie z Pawłem Smoleńskim i Witoldem Szabłowskim - dyskutowała o wolności. Podczas tej debaty padały dość kontrowersyjne opinie, najczęściej wypowiadane przez P. Smoleńskiego, który stwierdził, że ks. Tischner chyba się pomylił, pisząc o wolności.

- Moim zdaniem, największe zagrożenie wolności kryje się w rozwarstwieniu ekonomicznym, które coraz bardziej pogłębia się w naszym kraju - mówiła z kolei pisarka. Zapewniła, że nikt nie cenzuruje jej tekstów, choć nie brakuje "incydentów". - Duże znaczenie mają tytuły. W wydawnictwach rządzą menedżerowie, a nie redaktorzy. Zdarzyło mi się, że musiałem ulec i zmienić tytuł. Takie zabiegi nazwaliśmy potem w rodzinie nieco żartobliwie "klątwą nietoperza” - wspominała O. Tokarczuk.

Debatujący zauważyli jeszcze jeden aspekt, który wolność ogranicza. - Proszę sobie przypomnieć, że dawniej w słuchawce pojawiał się komunikat "rozmowa kontrolowana", teraz jest "rozmowa będzie nagrywana". Nie mamy wyjścia, musimy się temu poddać, bo inaczej nic nie załatwimy - zaznaczyła znana pisarka.

W X Wypominkach Tischnerowskich wzięli też udział Tadeusz Gadacz, Jarosław Mikołajewski i Aleksander Smolar. Ich debacie towarzyszył występ aktorów krakowskiej PWST. Z kolei w spotkaniu pod hasłem: "Tischner na stronach" uczestniczyli autorzy książek związanych z osobą i dziełem ks. Tischnera - Marian Tischner i Wojciech Bonowicz (redaktorzy "Dziennika 1944-1949"), Tomasz Ponikło ("Myślenie według miłości. Ostatnie słowa") i Bartłomiej Secler ("Ks. Józef Tischner w środkach społecznego przekazu w Polsce").

W programie spotkania w Łopusznej nie zabrakło projekcji filmu dokumentalnego "Jego oczami" oraz spotkania z Kazimierzem Tischnerem i Szymonem J. Wróblem, reżyserem filmu. Dla uczestników Wypominków zagrała także kapela góralska, była też tradycyjna podhalańska watra.

Wypominki Tischnerowskie organizowane są przez Bereś & Baron Media Productions oraz Fundację "Świat Ma Sens".