Odnawiają perły biblioteki franciszkanów

Bogdan Gancarz

publikacja 31.12.2014 12:12

Trwa renowacja cennych druków z biblioteki krakowskich franciszkanów. Znajdą się w nowym budynku bibliotecznym.

Odnawiają perły biblioteki franciszkanów - Ten osiemnastowieczny "Mszał rzymski" pochodzi z biblioteki franciszkanów we Lwowie - informuje Magdalena Pidłypczak-Mirek, kierująca biblioteką krakowskich franciszkanów Bogdan Gancarz /Foto Gość

Krakowscy franciszkanie posiadają bogate zbiory biblioteczne i archiwalne. Gromadzili je od 1237 r., gdy pojawili się w Krakowie. Zostały poważnie przetrzebione w trakcie wielkiego pożaru Krakowa w 1850 r.  Z czasem jednak do krakowskiego konwentu napływały książki i dokumenty z innych klasztorów franciszkańskich m. in. Le Lwowa, Kalisza i Krosna.

Obecnie w zbiorach Biblioteki Prowincjalnej działającej przy Wyższym Seminarium Duchownym Franciszkanów przy pl. Wszystkich Świętych 5, znajduje się ok. 6 tys. starodruków, ponad 60 tys. książek współczesnych i 1652 tytułów czasopism.

Starodruki, czyli księgi wydane przed 1800 rokiem, przez wieki służyły krakowskim franciszkanom do sprawowania liturgii oraz do studiów teologicznych. Wśród nich jest m. in. pochodzący z biblioteki we Lwowie antyfonarz franciszkański z 1743 r., wydany w Wenecji w 1743 r. w opracowaniu br. Antonia Azzoguidiego OFM Conv oraz graduał z 1499 r. opracowany przez br. Franciscusa de Brugis. Obydwie księgi były używane w trakcie odprawiania nabożeństw. Można dowiedzieć się z nich m. in. o sposobach wykonywania śpiewów franciszkańskich. Oprawa antyfonazra jest wykonana ze skóry i ma ozdobne okucia i klamry metalowe.

Obecnie 2 tys. starodruków z biblioteki franciszkanów jest pieczołowicie konserwowanych.  Niektóre z nich wymagają szczególnych zabiegów renowacyjnych. Są bowiem pożarte przez korniki, mają zniszczone skórzane oprawy i karty. Konserwację wsparło finansowo Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

31 grudnia do klasztoru przyjechał transport 500 starodruków. Były poddane dezynsekcji w specjalnej komorze gazowej znajdującej się w Bibliotece Jagiellońskiej.

- Będą następnie konserwowane w pracowni znajdującej się na terenie klasztoru. Starodrukami zajmują się fachowi konserwatorzy, absolwenci studiów konserwacji papieru w Toruniu. Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem, renowację naszych zbiorów zakończymy do końca 2015 r. - powiedział o. Łukasz Brachaczek OFM Conv.

- Wówczas wszystkie nasze zbiory znajdą się w gruntownie wyremontowanych dotychczasowych pomieszczeniach bibliotecznych oraz w dobudowanym czterokondygnacyjnym skrzydle – dodał o. Ł. Brachaczek.

Nowy budynek stoi już w stanie surowym. Oddany zostanie do użytku za ok. półtora roku.

- W jego podziemiach znajdzie się m. in. magazyn na książki udostępniane na bieżąco. Będzie tam 3,5 km regałów - poinformował o. Brachaczek.

Modernizację i budowę biblioteki finansuje ze środków własnych krakowska prowincja franciszkanów.

Wówczas zbiory będą mogły być udostępniane większej ilości czytelników. Obecnie bowiem są udostępniane przede wszystkim studentom Wyższego Seminarium Duchownego Franciszkanów oraz nielicznym badaczom.

- Zamierzamy również dokonać stopniowej digitalizacji najcenniejszej części naszych zbiorów. Dzięki wykonaniu kopii cyfrowych i umieszczeniu ich w internecie, nasze starodruki i inne rzadkie publikacje będą dostępne dla wszystkich - powiedziała Magdalena Pidłypczak-Mirek, bibliotekarka zajmująca się na co dzień zbiorami bibliotecznymi krakowskich franciszkanów.

- Złożyliśmy wniosek o zakup specjalistycznego skanera, za pomocą którego na terenie pracowni w klasztorze, skanowalibyśmy nasze zbiory starodruków - poinformował o. Brachaczek.

Na razie pod adresem:

http://semkrak.nazwa.pl/biblioteka/?page_id=110

można zobaczyć zeskanowane karty wspomnianych wyżej starodruków: antyfonarza i graduału.