Rękopisy wróciły do zbiorów Czartoryskich

Bogdan Gancarz

publikacja 16.11.2015 22:48

Uważane dotąd za zaginione, znów są w zbiorach Biblioteki Książąt Czartoryskich w Krakowie.

Rękopisy wróciły do zbiorów Czartoryskich - To cenne rękopisy, wzbogacające naszą wiedzę o przeszłości - wyjaśniał prof. Marian Wołkowski-Wolski Bogdan Gancarz /Foto Gość

Przekazała je tam 16 listopada Fundacja Książąt Czartoryskich. - Udało nam się kupić na rynku antykwarycznym 5 rękopisów, które znajdowały się niegdyś w zbiorach Czartoryskich. Dwa z nich zaginęły jeszcze przed wojną, pozostałe trzy najpewniej zaś w czasie ostatniej wojny - powiedział prof. Marian Wołkowski-Wolski, prezes Fundacji Książąt Czartoryskich.

- Najbardziej raduje nas odnalezienie i zakup dwóch tomów korespondencji kierowanej do księcia Adama Kazimierza Czartoryskiego. W ten sposób mamy z powrotem 5-tomowy komplet tej korespondencji. W odkupionych tomach znajdują się m.in. listy od sławnego uczonego Jana Śniadeckiego, abp. Stanisława Bohusz-Siestrzeńcewicza i filozofa Józefa Kalasantego Szaniawskiego. Jest tu także przyczynek do historii literatury polskiej. Marianna Tańska dziękuje księciu w liście za wsparcie finansowe oraz informuje o debiucie literackim swojej córki Klementyny. Idzie o późniejszą znaną pisarkę Klementynę z Tańskich Hoffmanową - dodał prof. Wołkowski-Wolski.

Trzy pozostałe rękopisy zawierają m.in. "Notaty i wyciągi różne" oraz "Rzut myśli w różnych piśmiennych materyach" Adama Kazimierza Czartoryskiego.

Fundacja kupiła również do zbiorów biblioteki podpisany w 1767 r. przez księcia Augusta Czartoryskiego rękopis patentu oficerskiego Felicjana Leszczyńskiego i drukowaną mowę biskupa krakowskiego Jana Pawła Woronicza na pogrzebie księcia Adama Kazimierza Czartoryskiego w 1823 r. Dzięki staraniom fundacji, w Bibliotece Książąt Czartoryskich znalazły się również cyfrowe kopie wielu cennych należących do niej niegdyś rękopisów.

- W trakcie przewożenia w XIX w. zbiorów Czartoryskich z Francji do Polski część rękopisów została zdeponowana u rodziny Działyńskich w podpoznańskim Kórniku i tam już została. Toczono wieloletni spór o powrót rękopisów. Obecnie, na mocy porozumienia z Biblioteką Kórnicką Polskiej Akademii Nauk, otrzymaliśmy kopie cyfrowe, które będą udostępniane badaczom. Wśród rękopisów są zaś m.in "Teki Naruszewicza" z lat 1758-1763, "Acta Tomiciana" 1526-1527, "Statut litewski" króla Zygmunta Starego z 1529 r., rękopis słynnego XVI-wiecznego dzieła politycznego Stanisława Orzechowskiego "Policya Królestwa Polskiego" i "Summaryusz przywilejów Krakowa 1253-1544" - poinformował prof. Wołkowski-Wolski.

Fundacja ma na oku również oferowany do sprzedaży na rynku antykwarycznym starodruk dzieła Bartolomeo de Las Casasa z XVI w., który również znajdował się niegdyś w zbiorach Czartoryskich. Do jego zakupu potrzebne będzie jednak wsparcie jakiegoś hojnego dobrodzieja, gdyż starodruk, posiadający renesansowa oprawę, wyceniono na ok. 50 tys. zł.