Pomniki wielkich pisarzy

Bogdan Gancarz

publikacja 08.06.2016 15:10

W krakowskim Parku Jordana stanęły popiersia: Henryka Sienkiewicza i Zofii Kossak-Szczuckiej. To ostatnie pomniki w Galerii Wielkich Polaków XX Wieku.

Pomniki wielkich pisarzy Popiersie Sienkiewicza odsłonięto w roku stulecia śmierci twórcy "Trylogii" Bogdan Gancarz /Foto Gość

W Parku im. dr. Henryka Jordana stoi obecnie ponad 50 kamiennych i brązowych popiersi wybitnych postaci z historii Polski. Wiele z nich umieszczono jeszcze przed I i II wojną światową. Galeria Wielkich Polaków XX wieku powstała zaś w końcu lat 90. z inicjatywy Kazimierza Cholewy, prezesa Towarzystwa Parku im. dr. Henryka Jordana w Krakowie. Sukcesywnie ustawiano w niej kolejne popiersia.

Przedstawiają m.in.: kard. Stefana Wyszyńskiego, św. Jana Pawła II, marszałka Józefa Piłsudskiego, bł. Jerzego Popiełuszkę, kard. Adama Stefana Sapiehę, bp. Albina Małysiaka, Ignacego Jana Paderewskiego, Marię Skłodowską-Curie, gen. Władysława Andersa, Zbigniewa Herberta, płk. Ryszarda Kuklińskiego, gen. Augusta Emila Fieldorfa "Nila", rtm. Witolda Pileckiego, św. Maksymiliana Marię Kolbego, Karolinę Lanckorońską, ks. Zdzisława Peszkowskiego, gen. Stanisława Maczka, Andrzeja Małkowskiego, gen. Leopolda Okulickiego, Danutę Siedzikównę "Inkę", gen. Stanisława Sosabowskiego, o. Władysława Gurgacza, mjr. Hieronima Dekutowskiego "Zaporę" i Józefa Franczaka "Lalusia".

- Dzisiaj kończymy to dzieło - powiedział we środę 8 czerwca K. Cholewa.

Podobizny dwojga wybitnych pisarzy są bowiem już ostatnimi, które stanęły w Galerii Wielkich Polaków. Odsłonił je wraz z fundatorami Wojciech Kolarski, minister w Kancelarii Prezydenta RP, poświęcił zaś o. Jerzy Pająk, kapucyn.

W uroczystości wziął udział Antoni Woźniakowski, krewny rodziny Kosaków, Bartłomiej Sienkiewicz, prawnuk Henryka, b. minister spraw wewnętrznych, napisał zaś list do zebranych w Parku Jordana.

Potomek autora "Ogniem i mieczem" zaznaczył, że dzieła jego przodka powstawały z głębokiego zrozumienia dla rozwoju kultury naszej Ojczyzny. "Kultury która może prowadzić w swoim obrębie spory, ale spory nie przekreślające tego co nas wszystkich łączy - dziejowej wspólnoty Polaków; wszystkich Polaków. Pragnąłbym, żeby ta uroczystość była przykładem łączenia w pamięci historycznej" - napisał B. Sienkiewicz.

Autorem  rzeźb jest Józef Opala, absolwent warszawskiej ASP.

- Do galerii w Parku Jordana wykonałem wcześniej podobizny 3 postaci: Witolda Pileckiego, Karoliny Lanckorońskiej i gen. Stanisława Maczka. Cieszę się, że miałem okazję utrwalić postacie które są nie tylko zasłużone dla kultury polskiej, dla narodu, lecz także bliskie i dla mnie – powiedział artysta.

Popiersie Sienkiewicza ufundowali Amelia i Ryszard Wojsznisowie z Krakowa.

- Początkowo zaproponowaliśmy prezesowi Cholewie ufundowanie na stulecie odzyskania niepodległości popiersia któregoś z dwóch słynnych kawalerzystów legionowych: Władysława Beliny-Prażmowskiego lub Bolesława Wieniawy-Długoszowskiego. Okazało się jednak, że w Galerii Wielkich Polaków zostały już tylko 2 ostatnie miejsca, na rzeźby Sienkiewicza oraz Kossak-Szczuckiej i nie ma dla nich fundatorów. Wybraliśmy więc od razu autora "Trylogii" – powiedzieli fundatorzy.

Popiersie Kossak-Szczuckiej ufundował Maciej Gliszewski.

Prezydent RP Andrzej Duda uhonorował Kazimierza Cholewę Złotym Krzyżem Zasługi, "za zasługi w upamiętnianiu i upowszechnianiu historii Polski”. Odznaczenie wręczył min. W. Kolarski..

- Prezydent docenił wielkie zasługi które poczynił pan dla Parku Jordana, tego historycznego krakowskiego miejsca, w którym prywatne historie Polaków łączyły się z historią narodu – powiedział minister Kolarski.