"Teatr ogromny" Telewizji Kraków

Bogdan Gancarz Bogdan Gancarz

publikacja 06.12.2016 11:02

Przez ponad pół wieku działalności Telewizja Kraków wyprodukowała 500 spektakli i 340 widowisk. Wspominano je w trakcie prezentacji książki Barbary Biel.

"Teatr ogromny" Telewizji Kraków Barbara Biel zebrała w swojej książce informacje o wszystkich przedstawieniach krakowskiego Teatru Telewizji Grzegorz Kozakiewicz

Autorka, związana przez wiele lat z krakowskim ośrodkiem telewizyjnym, m.in. jako realizatorka widowisk dla dzieci, opracowała szczegółowy słownik opisujący wszystkie podwawelskie telewizyjne produkcje teatralne i widowiskowe.

- Miarą poziomu krakowskich spektakli jest fakt, że w tzw. Złotej Setce Teatru Telewizji znalazło się 25 przedstawień przygotowanych w ośrodku na Krzemionkach - powiedział Piotr Legutko, dyrektor Telewizji Kraków, prowadzący 5 grudnia wieczorne spotkanie w Domu Kultury Podgórze.

Teatr był obecny w krakowskiej telewizji od początku jej istnienia. Już 6 czerwca 1961 r., na drugi dzień po wyemitowaniu pierwszego programu Telewizji Kraków, z dziedzińca wawelskiego przeprowadzono transmisję "Legendy" Wyspiańskiego, przygotowanego przez Teatr Rapsodyczny.

- Z czasem zaczęliśmy sami rejestrować spektakle. Warunki pracy w studiu przy ul. Szlak były trudne. Było tak gorąco od reflektorów, że niekiedy aktorki mdlały. Zmieniło się to, gdy w 1968 r. oddano do użytku nowoczesny ośrodek na Krzemionkach. Nawiązujący do wiersza Wyspiańskiego z didaskaliów "Wyzwolenia" tytuł książki dobrze oddaje rozległe oddziaływanie teatru telewizyjnego - powiedział Wiesław Molik, szef Telewizji Kraków w latach 1966-1971.

W spektaklach i widowiskach reżyserowanych w studiach i teatrach krakowskich, m.in. przez Danutę Michałowską, Kazimierza Kutza, Jerzego Jarockiego, Zygmunta Hübnera, Kazimierza Dejmka, Jerzego Krasowskiego, Konrada Swinaskiego, Laco Adamika, Macieja Wojtyszki, Tadeusza Lisa, Tadeusza Malaka, występowali znani aktorzy: Wiktor Sadecki, Halina Gryglaszewska, Halina Kwiatkowska, Danuta Michałowska, Anna Dymna, Anna Seniuk, Jan Frycz, Jan Nowicki, Teresa Budzisz-Krzyżanowska, Jerzy Trela, Krzysztof Globisz, Edward Lubaszenko, Tadeusz Kwinta, Tadeusz Malak.

- Ja byłam aktorką "bajeczną". Tak nazywano młode aktorki, które wpierw grywały w telewizyjnych widowiskach dla dzieci, a dopiero potem obsadzano je w innych rolach - powiedziała Beata Paluch, aktorka i pieśniarka, śpiewająca na prezentacji piosenkę z widowiska "Kopciuszek" (1987 r.).

Akompaniował jej na fortepianie mąż Andrzej Zarycki, kompozytor muzyki do "Kopciuszka".

- Pamiętam, że we wczesnych latach działalności teatru telewizyjnego musieliśmy się zmagać z oporem materii. Kiedyś musiałem podtrzymywać szafę, która zaczęła się rozpadać - wspominał Tadeusz Kwinta.

Produkcje teatralne z Krakowa były bardzo różnorodne. - Były to zarówno przedstawienia klasyków teatru, jak i autorów współczesnych, spektakle poetyckie w ramach "Estrady Literackiej", widowiska dla dzieci. Produkowano je w studiach, transmitowano i przenoszono ze scen teatrów krakowskich. Stopniowo dostawały się na antenę ogólnopolską - powiedziała B. Biel, autorka książki " Teatr ogromny. 55 lat Teatru TV w Krakowie".

- Zachęcona przez nieżyjących już Irenę Wollen i Krzysztofa Jeżowskiego, zaczęłam gromadzić informacje o krakowskich przedstawieniach telewizyjnych. Nie było to łatwe, gdyż w archiwach telewizji były luki. Sięgałam więc również do prasy i zbierałam relacje. Chciałam dobrze udokumentować kilkadziesiąt lat telewizyjnej pracy teatralnej w Krakowie - dodała autorka książki.