Powojenne ingresy krakowskie

Bogdan Gancarz Bogdan Gancarz

publikacja 27.01.2017 10:40

Ingres abp. Marka Jędraszewskiego do katedry wawelskiej 28 stycznia będzie czwartym w powojennej historii Kościoła krakowskiego. Poprzedziły go ingresy: abp. Karola Wojtyły (1964), abp. Franciszka Macharskiego (1979) i abp. Stanisława Dziwisza (2005).

Powojenne ingresy krakowskie Podobnie jak jego poprzednicy, abp Stanisław Dziwisz w 2005 r. nałożył średniowieczny racjonał Królowej Jadwigi Adam Wojnar

Ingres - wejście do kościoła katedralnego nowego biskupa obejmującego diecezję, jest z jednej strony aktem prawnym, z drugiej aktem liturgicznym.

Ingres abp. Karola Wojtyły odbył się 8 marca 1964 roku. Nowy metropolita przyjechał na wzgórze wawelskie przy biciu "srebrnych" dzwonów z wieży katedralnej. "W procesji pod baldachimem, niesionym przez 2 krakowiaków, 2 górali i 2 górników, wśród śpiewu »Kto się w opiekę« zbliżył się x. arcybiskup do drzwi Bazyliki” - zanotował w "Kronice Katedry na Wawelu 1934-1982" ks. Kazimierz Figlewicz. W imieniu społeczności Krakowa przywitał go doc. Franciszek Bielak, polonista z UJ. Po powitaniu przez kapitułę abp Wojtyła modlił się u grobu św. Stanisława i u grobu Królowej Jadwigi. Później adorował Najświętszy Sakrament w Kaplicy Batorego. Następnie przeszedł przed ołtarz główny. Tam odbyło się odczytanie papieskiej bulli nominacyjnej oraz objęcie ołtarza głównego i tronu arcybiskupiego, zwanego katedrą. Później nowy arcybiskup krakowski, przy biciu wawelskiego "Zygmunta", przyjął akty oddania od kapituły, reprezentantów duchowieństwa i świeckich. Szaty oraz insygnia biskupie których użył podczas ingresowej Mszy św. abp Wojtyła, symbolizowały ciągłość biskupstwa krakowskiego: ornat Królowej Anny Jagiellonki, racjonał Królowej Jadwigi, mitry biskupów Lipskich, pierścień biskupa Maura i pastorał bp. Małachowskiego.

Tych samych szat oraz insygniów (za wyjątkiem mitry) użył abp Franciszek Macharski, gdy 28 stycznia 1979 r. odbywał swój ingres do katedry.

Uroczystość ingresu abp Stanisława Dziwisza 27 sierpnia 2005 r. miała nieco inny przebieg. Sam ingres w katedrze wyglądał podobnie, jak w przypadku jego poprzedników. Tym razem nowy metropolita miał jednak na sobie ornat, w którym papież Jan Paweł II w 1999 r. odprawiał Mszę św. przed ołtarzem św. Stanisława. W trakcie ingresu jego poprzednik, kard. Franciszek Macharski, wręczył mu zaś pastorał, który w 1958 r. z okazji swych święceń biskupich, otrzymał od mieszkańców Wadowic bp Karol Wojtyła.

Abp Dziwisz, podobnie jak jego poprzednicy, nałożył w trakcie uroczystości racjonał Królowej Jadwigi. Jego używanie jest od wieków przywilejem biskupów krakowskich.

- Dzięki inskrypcji i herbom wiadomo, że składający się z dwóch szerokich pasów tkaniny przeznaczonych do nakładania na ramiona, dwukrotnie skrzyżowanych, z dwoma okrągłymi tarczami naszytymi w miejscach skrzyżowań racjonał jest darem królowej Jadwigi, zapewne z lat 1384-1386. Na końcach wstęg znajdują się wyszywane perłami i złotą nicią herby Królestwa Polskiego i Andegawenów, umieszczone na tle z czerwonej i błękitnej lamy poprzeszywanej na krzyż złotymi drucikami - poinformował prof. Marek Walczak, historyk sztuki.

W 2005 r. ingresowa Msza św. została odprawiona nie w katedrze, lecz na Rynku Głównym, przed kościołem Mariackim. Wzięło w niej udział 80 tys. osób, koncelebrowało ją zaś kilkuset kapłanów.