120 lat opowieści o Krakowie

Bogdan Gancarz Bogdan Gancarz

publikacja 07.06.2019 11:00

Muzeum Krakowa jubileusz 120-lecia istnienia uczciło wczoraj otwarciem 120 wybranych eksponatów ze swoich wielotysięcznych zbiorów.

120 lat opowieści o Krakowie Na wystawie prezentuje się dumnie XVI-wieczny srebrny kur - symbol Bractwa Kurkowego. Bogdan Gancarz /Foto Gość

Każdy z nich to temat na osobną opowieść. Mamy więc 120 eksponatów na 120-lecie. Reprezentują kolejne lata, w których trafiały do naszych zbiorów - mówił Michał Niezabitowski, dyrektor placówki.

Muzeum powstało 31 maja 1899 r. jako oddział krakowskiego Archiwum Aktów Dawnych. Samodzielnie działa od 1945 roku. Od 1 marca br. oficjalną nazwę Muzeum Historyczne Miasta Krakowa zamieniono w obiegu publicznym na krótszą wersję - Muzeum Krakowa. W jego skład wchodzą obecnie siedziba główna w Pałacu Krzysztofory oraz 17 oddziałów, m.in. Barbakan, Mury Obronne, Wieża Ratuszowa, Podziemia Rynku, Rydlówka, Muzeum Podgórza i KL Płaszów. Obecnie w jego zbiorach znajduje się ponad 170 tys. muzealiów oraz wielotysięczne zbiory archiwalne i biblioteczne.

Wybór na ekspozycję Domu Pod Krzyżem przy ul. Szpitalnej nie był przypadkowy. Była to bowiem pierwsza siedziba muzeum po powojennym usamodzielnieniu. Na jego siedzibę przewidziano ten budynek już w 1936 roku.

Na wystawie "120/120", przygotowanej przez Irenę Balcę i Annę Bednarek, można zobaczyć m.in. zaprojektowany przez Stanisława Wyspiańskiego strój Lajkonika, szopkę krakowską z 1945 r., wielkiego srebrnego kura z XVI w., symbol władzy króla Bractwa Kurkowego, lady cechowe, portret Smoka Wawelskiego pędzla Leona Kowalskiego, "Obchód Lajkonika", obraz Michała Stachowicza z 1820 r., "Targ zboża na Kleparzu", obraz Teodora Baltazara Stachowicza z 1860 r., widok Czernej z Doliną św. Eliasza, grafika z najstarszą panoramą Krakowa (Norymberga 1493), "Widok wschodniej części Rynku Głównego", obraz Erazma Fabiańskiego z 1891 r., "Kaplica Świętokrzyska w katedrze królewskiej na Wawelu", obraz Aleksandra Gryglewskiego z 1872 r., autoportret Jacka Malczewskiego, kosztowną szablę-karabelę, ofiarowaną w 1880 r. prezydentowi Krakowa Mikołajowi Zyblikiewiczowi w uznaniu jego zasług dla miasta, klucze do hali Wodociągów Miejskich w Bielanach, użyte podczas uroczystego otwarcia w 1901 r., laskę gminy Zwierzyniec, trąbkę hejnałową, używaną do odgrywania Hejnału Mariackiego w latach 1886-1928, średniowieczny witrażyk z kościoła Mariackiego, denar koronny Kazimierza Wielkiego, kafel z XVI w. z herbem Zygmunta Starego, odnaleziony w 1910 r. podczas burzenia domu przy ul. Poselskiej pod budowę nowego skrzydła magistratu, formę do wypiekania opłatków z dawnego kościoła św. Szczepana, ornat ufundowany w XV w. przez Cech Krupników dla kościoła św. Szczepana, tablicę z przedstawieniem św. Eligiusza, pochodzącą z kaplicy złotników krakowskich przy kościele franciszkanów (1609), "Przysięgę Tadeusza Kościuszki na Rynku krakowskim", obraz Michała Stachowicza z 1797 r., "Szkółkę ludową na Kopcu Kościuszki", obraz Piotra Stachiewicza z 1902 r., lalkę z szopki "Zielonego Balonika", przedstawiającą prof. Stanisława Tarnowskiego, fotel w charakterze archaicznego tronu, używany przez S. Wyspiańskiego, zaprojektowany przez S. Wyspiańskiego strój królewskiego brata Włodzisława do jego sztuki "Bolesław Śmiały" (1903).

Wystawę "120/120" można będzie oglądać w Domu Pod Krzyżem (ul. Szpitalna 21) do 31 sierpnia br.