Kraków. Wręczono Nagrody Benedykta Polaka

Grzegorz Kozakiewicz

publikacja 11.10.2020 13:46

W auli Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego wręczono wieczorem 10 października nagrody imienia polskiego franciszkanina z XIII w. uznawanego za pierwszego podróżnika-eksploratora z terenów naszego kraju.

Kraków. Wręczono Nagrody Benedykta Polaka Jedną z Nagród Głównych otrzymał prof. dr hab. Wojciech Bęben, misjonarz, antropolog, znakomity badacz kultur Oceanii, szczególnie Nowej Gwinei, wykładowca antropologii filozoficznej na Uniwersytecie Gdańskim. Grzegorz Kozakiewicz

Gdyby Marco Polo wyruszając w podróż do Chin miał dostęp do papieskiej biblioteki, jego podróż nie byłaby podróżą w nieznane.

Pięćdziesiąt lat przed nim, w roku 1245 z Lyonu do Karakorum, ówczesnej stolicy Mongolii pod władzą chana Gujuka wyruszyli dwaj franciszkanie: nieznanego nazwiska Benedykt zwany Polakiem i jego współbrat Giovanni da Pian del Carpine. Konno i pieszo przebyli ogromną drogę i po pobycie na dworze Gujuka powrócili do Europy po dwóch latach i siedmiu miesiącach.

Benedykt Polak, uważany za pierwszego polskiego podróżnika-eksploratora z prawdziwego zdarzenie, ustawił swoim następcom poprzeczkę niezwykle wysoko, nielicha to była wyprawa! A ponieważ jej trasa prowadziła przez tereny w większości nieznane, sporządził dla papieża, sponsora i protektora przedsięwzięcia, szczegółowy raport. Ale Marco Polo, jako się rzekło, opisu Benedykta nie znał. Jego strata!

Imieniem Benedykta Polaka nazwana została doroczna nagroda przyznawana przez polski oddział The Explorers Club. Nagrodę zwyczajowo otrzymują dwie osoby: ktoś z Polski i ktoś z zagranicy, a przyznaje ją kapituła za wybitne osiągnięcia podróżnicze i odkrywcze na lądzie, wodzie, w powietrzu i kosmosie.

W tym roku wyjątkowo przyznano nagrodę dwóm laureatom zagranicznym: prof. Gaetano Platanii z Włoch, który jest badaczem dziejów Polski i związków włosko-polskich, ze szczególnym uwzględnieniem historii Polski w XVII wieku i mecenatu artystycznego rodziny Sobieskich oraz prof. Eriksowi Jekabsonsowi z Łotwy, historykowi, specjaliście w zakresie relacji łotewsko-polskich.

Natomiast Laureatem Nagrody Głównej w kategorii dla obywatela polskiego został ks. prof. dr hab. Wojciech Bęben, misjonarz, antropolog, znakomity badacz kultur Oceanii, szczególnie Nowej Gwinei, wykładowca antropologii filozoficznej na Uniwersytecie Gdańskim. Na terenie swoich badań żył w społecznościach lokalnych przez 27 lat, poznając języki i kulturę miejscowych ludów.

Podobnie jak w poprzednich edycjach, patronat honorowy nad nagrodą objął Prezydent RP Andrzej Duda, którego przedstawiciel, min. Piotr Nowacki odczytał okolicznościowy list prezydenta. Nagrody ufundował Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotr Gliński, zaś sponsorami wydarzenia są Grupa PZU, PLL LOT oraz NED sp. z oo. Wydarzenie jest też wpisane na listę inicjatyw wspieranych przez Program "Niepodległa".

Uroczystość odbyła się w auli Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego w ścisłym gronie 25 wybranych osób - z powodu rygorów epidemicznych.

Nagrody wręczyli w imieniu kapituły prof. Mariusz Ziółkowski, jej wiceprzewodniczący oraz red. Anna Popek. Oprócz części oficjalnej, obejmującej obok wręczenia dyplomów laudacje wprowadzających oraz wystąpienia laureatów, chwilami niezwykle emocjonalne i osobiste (wyjątkiem nagrane przemówienie prof. Platanii, który nie mógł przybyć z powodów oczywistych) odbył się także koncert Zespołu Muzyków Wawelskich „Floripari” w repertuarze złożonym z muzyki dawnej z czasów zbliżonych do wyprawy Benedykta Polaka.