Kraków. Medal dla prof. Janusza Skalskiego

Grzegorz Kozakiewicz

publikacja 28.11.2022 22:57

Złoty medal "Plus ratio quam vis", przyznawany przez Uniwersytet Jagielloński, otrzymał 28 listopada w auli Collegium Novum UJ prof. Janusz Skalski, kardiochirurg dziecięcy, przez wiele lat związany z Uniwersyteckim Szpitalem Dziecięcym.

Kraków. Medal dla prof. Janusza Skalskiego Uroczyste uhonorowanie prof. Skalskiego odbyło się z pełnym ceremoniałem uniwersyteckim. Grzegorz Kozakiewicz

To mistrz, jak nazwał go w mowie wprowadzającej rektor UJ prof. Jacek Popiel, niezwykłej biegłości operator, wynalazca nowych operacyjnych technik chirurgicznych, organizator, historyk medycyny, kolekcjoner, działacz charytatywny, naukowiec, nauczyciel, innowator, jednym słowem - człowiek niezwykły i niezwykle też zasłużony.

"Plus ratio quam vis" (łac. bardziej rozumem niż siłą) to zaś dewiza Uniwersytetu Jagiellońskiego. To także nazwa wspomnianego medalu, przyznawanego za zasługi dla UJ.

Formalnie prof. Skalski medal otrzymał w uznaniu szczególnych zasług, jakie położył dla kardiochirurgii dziecięcej, którą od zera stworzył w krakowskim Instytucie Pediatrii. Za to, że jako pierwszy zastosował mechaniczne wspomaganie krążenia w systemie ECMO u małych dzieci, za pionierskie zastosowania wspomagania krążenia poprzez użycie sztucznych komór serca, stworzenie metody operacyjnego leczenia małych pacjentów z ciężkim nadciśnieniem płucnym i wiele innych osiągnięć, wśród których światowy rozgłos zyskało zwłaszcza uratowanie dziecka w niezwykle głębokiej hipotermii (ok. 13 stopni, normalnie śmiertelny jest spadek temperatury ciała poniżej 28 stopni).

Osoby bez wykształcenia medycznego rozumieją z tej listy niewiele. Ale wystarczy powiedzieć, że w kierowanym przez prof. Skalskiego oddziale kardiochirurgii dziecięcej śmiertelność wynosi ok. 1 proc. pacjentów, co stawia ten oddział w szeregu najlepszych na świecie, a na skalę trudności dla chirurgów w tej dziedzinie wskazuje fakt, że pacjenci tych niezwykle skomplikowanych operacji nierzadko ważą zaledwie kilka kilogramów.

Niepoliczalne zasługi prof. Skalskiego na różnych polach jego działalności najlepiej podsumował wygłaszający na cześć laureata laudację prof. Tomasz Mroczek z Wydziału Lekarskiego Collegium Medicum UJ, mówiąc: - Uroczystości dzisiejsze zakończy koncert, który odbędzie się o godz. 19. W związku z tym mogę wymienić tylko niektóre z zasług prof. Skalskiego, bo inaczej nie zdążymy  na ten koncert.

Laureat, dziękując, powiedział m.in., że praca chirurga to - oprócz ogromnej wiedzy (ratio), która jest absolutnie niezbędna, aby w przebiegu operacji nie dać się zaskoczyć nieprzewidzianym wydarzeniem - także biegłość i sprawność ręki (vis), bez której chirurg operator nie istnieje. Ani jednej, ani drugiej cechy prof. Skalskiemu nie brakuje i zachowania ich jak najdłużej życzymy laureatowi medalu "Plus ratio quam vis". Ad multos annos, Profesorze!