Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych jest od 2011 r. obchodzony corocznie 1 marca. To data symboliczna. 1 marca 1951 r. dokonano bowiem "mordu sądowego" na 7 członkach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość", m.in. na stojącym wówczas na jego czele płk. Łukaszu Cieplińskim.

Tegoroczne obchody rozpoczną się już jutro wydarzeniami w krakowskim Centrum Edukacyjnym "Przystanek Historia" Instytutu Pamięci Narodowej (ul. Dunajewskiego 8). O godz. 17.30 zaplanowano tam spotkanie dotyczące poszukiwań miejsc pochówku żołnierzy powojennego podziemia niepodległościowego w Małopolsce, organizowanych przez Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN. - Prowadziliśmy już takie prace m.in. na cmentarzu Rakowickim w Krakowie. W bieżącym roku planujemy zaś podjęcie poszukiwań grobów z podhalańskiego oddziału "Wiarusy" - poinformował dr Dawid Golik, szef krakowskiego Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN. Po spotkaniu, między godz. 18.20 a 19, zaplanowano prezentację umundurowania i wyposażenia partyzantki antykomunistycznej.

Wojewódzkie obchody NDPŻW odbędą się tym razem w Skawinie. Będą skoncentrowane przede wszystkim na przypomnieniu działających w okolicach miasta żołnierzy Narodowej Organizacji Wojskowej. - Jesteśmy im winni pamięć. Wielu z nich ojczyźnie ofiarowało swoją młodość, tak jak Józef Górka, którego pomnik nagrobny zostanie poświęcony w trakcie uroczystości. Warto, abyśmy te historie lokalnych bohaterów, którzy "zachowali się jak trzeba", przypominali i utrwalali - przypomniał wojewoda małopolski Piotr Ćwik, który weźmie udział w uroczystościach skawińskich.

Rozpoczną się one 1 marca o godz. 10.30 w siedzibie Zespołu Katolickich Szkół im św. Jana Pawła II (ul. ks. Waleriana Troski 17A) akademią z udziałem m.in. ostatnich żyjących członków NOW oraz rodzin osób represjonowanych za powojenną działalność niepodległościową. O godz. 12 celebrowana będzie Msza św. w kościele pw. Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza (ul. Kościelna 3). Po niej uczestnicy uroczystości przejdą na cmentarz parafialny (ul. Popiełuszki 7), gdzie odbędą się Apel Pamięci i poświęcenie pomnika na grobie J. Górki, harcerza, członka NOW, który zginął 21 marca 1954 r. w katowickiej kopalni "Wujek", wcielony przymusowo do karnego batalionu górniczego.

Tego samego dnia krakowski IPN zorganizuje w godz. od 9 do 13 w kinie "Kijów" (al. Krasińskiego 34) dwa spotkania edukacyjne dla uczniów. O godz. 10.30 na pl. Szczepańskim zostanie otwarta zaś wystawa plenerowa "Zapomniane ogniwo. Konspiracyjne organizacje młodzieżowe na ziemiach polskich w latach 1944/1945-1956". - Wiele takich organizacji powstało także na terenie Małopolski. Tworzyło je tzw. pokolenie młodszych braci, którzy byli za młodzi, by wziąć udział w konspiracji niepodległościowej w czasie II wojny światowej lub tuż po niej. Za swoje późniejsze zaangażowanie płacili wysoką cenę. Kilkunastoletni Marek Kubliński z Krakowa stał się w 1950 r. ofiarą tzw. mordu sądowego. Za działalność niepodległościową więziono także przez kilka lat ówczesnego ucznia Gimnazjum im. Sobieskiego Marka Eminowicza, późniejszego sławnego w Krakowie nauczyciela historii - przypomniał prof. Filip Musiał, dyrektor krakowskiego oddziału IPN.

Kulminacją krakowskich obchodów NDPŻW będą uroczystości, które odbędą się w niedzielę 3 marca. O godz. 10 abp Marek Jędraszewski będzie przewodniczył Mszy św. w katedrze wawelskiej. Po niej nastąpi przemarsz do Parku im. dr. Henryka Jordana, gdzie zostaną złożone kwiaty pod popiersiami żołnierzy niezłomnych, m.in. gen. Augusta Emila Fieldorfa "Nila", ks. Władysława Gurgacza, Danuty Siedzikówny "Inki", płk. Łukasza Cieplińskiego. O godz. 15 i 18 w sali Filharmonii Krakowskiej (ul. Zwierzyniecka 1) odbędą się koncerty patriotyczne.

Udział w uroczystościach krakowskich zapowiedział dr Jarosław Szarek, prezes IPN.