Ustanowiła ją krakowska Fundacja im. Zofii i Jana Włodków. Patronami nagrody są: dr Zofia z Goetz Okocimskich Włodkowa (1890-1981), działaczka katolicka, wszechstronnie wykształcona tłumaczka książek z dziedziny filozofii i teologii, m.in. dzieł św. Tomasza z Akwinu, oraz jej mąż prof. Jan Zdzisław Włodek (1885-1940), ziemianin, legionista, dyplomata, specjalista nauk rolniczych, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Nagrodę w wysokości 10 tys. zł przyznaje kapituła złożona ze specjalistów reprezentujących dyscypliny nauk humanistycznych, powołana przez Zarząd Fundacji im. Zofii i Jana Włodków oraz dziekana Wydziału Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kapitule przewodniczy prof. Sławomir Sprawski. Jednostką organizującą przyznanie nagrody jest Wydział Historyczny UJ. Bierze się pod uwagę prace dotyczące dziedzictwa ziemian polskich, w tym ich zasług patriotycznych, wkładu w tworzenie i rozwój państwowości, w kulturę i oświatę na różnych etapach historii Polski oraz działania edukacyjne podnoszące poziom rolnictwa.

Tegorocznym laureatem nagrody został Albert Kołodziejczyk, autor pracy poświęconej ziemiańskiej rodzinie Badenich, napisanej na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II pod kierunkiem prof. Mariana Wolskiego. W związku z tym, że promotor pracy jest jednocześnie członkiem kapituły nagrody, nie brał on tym razem w głosowaniu nad kandydaturami.

Kapituła wyróżniła także pracę Mariusza Fornagiela na temat reformy rolnej w Polsce i Czechosłowacji w latach 1944-1948, napisaną na UJ pod kierunkiem prof. Janusza Mierzwy oraz pracę Andrzeja Nowaka na temat codzienności ziemiaństwa na terenie Generalnego Gubernatorstwa, napisaną na UJ pod kierunkiem prof. Jana Jacka Bruskiego.

- W swojej pracy postanowiłem m.in. skonfrontować legendę rodzinną Badenich herbu Bończa na temat ich włoskiego pochodzenia z opartą na źródłach rzeczywistością historyczną, wskazującą raczej na pochodzenie wołoskie lub węgierskie tej rodziny, która w XVIII w. wykazała się dynamizmem politycznym i gospodarczym. Zamierzam pogłębiać badania na ten temat - powiedział laureat nagrody. - Mam nadzieję, że coraz więcej młodych badaczy będzie zajmowało się tematyką, która jest bliska celom statutowym fundacji, m.in. zachowaniu dziedzictwa kulturowego ziemian polskich ziemian - zauważył Rafał Slaski, prezes fundacji.

Według dziekana Wydziału Historycznego UJ prof. Stanisława Sroki, nie jest wykluczone, że wyniki kolejnych edycji nagrody będą ogłaszane każdego 6 listopada, w Uniwersyteckim Dniu Pamięci, obchodzonym w rocznicę niemieckiej Sonderaktion Krakau, w trakcie której w 1939 r. aresztowano profesorów uczelni krakowskich, w tym współpatrona wyróżnienia.