Uczestnicy  konferencji „Stolica Apostolska na arenie międzynarodowej w okresie pontyfikatu Jana Pawła II – 1978-2005” zorganizowanej przez Uniwersytet Jagielloński oraz Instytut Dialogu Międzykulturowego im. Jana Pawła II w Krakowie, dyskutują w auli Collegium Novum UJ, o doktrynie i działalności praktycznej dyplomacji watykańskiej w tym czasie.

Pomysłodawcą i głównym organizatorem merytorycznym tej imprezy naukowej jest dr Krzysztof Strzałka z UJ, historyk stosunków międzynarodowych, wieloletni dyplomata w Rzymie.

– Jan Paweł II nie był politykiem, nie miał też żadnych ambicji politycznych. Chciał jedynie, by ewangeliczne orędzie o Bogu i człowieku docierało do najdalszych zakątków świata, do sumień ludzkich, chciał, by pomagało ono w tworzeniu sprawiedliwych struktur społecznych. Papież był jednak niewątpliwie  przywódcą duchowym. Jego głos docierał zarówno do ludzi sprawujących władzę jak i do prostych ludzi – powiedział ks. kard. Stanisław Dziwisz.

– Papież w swych działaniach na arenie międzynarodowej nie był oczywiście sam. Wspomagały go struktury Sekretariatu Stanu i sieć nuncjatur. Dzięki temu Stolica Apostolska miała dokładny wgląd w sytuację w poszczególnych krajach. Jan Paweł II włączał się aktywnie w sprawę sprawiedliwego pokoju, mediując m. in. skutecznie w 1984 r. w sporze terytorialnym między Argentyną a Chile. Pragnął pokoju opartego na prawdzie, na poszanowaniu godności człowieka i narodów. Tak było m. in. w przypadku konfliktu na Bliskim Wschodzie. Nie zawsze jednak chciano uznać jego racje – dodał metropolita krakowski.

W trakcie konferencji zastanawiano się również, jak posługa Jana Pawła II zmieniła oblicze świata. – Papież stał się rzecznikiem zastraszonych narodów – stwierdził Marek Sowa, marszałek województwa małopolskiego w liście do uczestników konferencji.

Rolę Jana Pawła II i Stolicy Apostolskiej na arenie międzynarodowej docenił również gospodarz konferencji prof. Wojciech Nowak, rektor UJ. – Te działania miały charakter globalny. Ich rola była wielka zarówno w wymiarze duchowym jak i politycznym – powiedział rektor.

Sekundował mu prof. Jacek Majchrowski, prezydent Krakowa. – Znaczenie Stolicy Apostolskiej w życiu międzynarodowym jest niepodważalne. To bowiem podmiot, który w oparciu o wartości uniwersalne, ma zdolność zajmowania bezstronnego stanowiska w stosunkach międzynarodowych. W tę misję włączył się Jan Paweł II. Kierowany przezeń Kościół stał się opoką dla konstruktywnego dialogu – powiedział prezydent.

Słowa kard. Stanisława Dziwisza o tym, że Jan Paweł II głosił Ewangelię, a nie był politykiem, odbiły się echem w żywej dyskusji kończącej pierwszy z paneli w trakcie konferencji, którego tematem były "Podstawy ideowe i wartości w polityce międzynarodowej Ojca Świętego Jana Pawła II". – Papież przenosił dyskurs duszpasterski na poziom komunikacji międzynarodowej – mówiła prof. Hanna Suchocka dodając, że także dlatego tak wielu polityków zabiegało o spotkanie z Ojcem Świętym. – On nie był graczem politycznym, ale autentycznym mężem stanu.

Dziennikarz i watykanista Jacek Moskwa przypomniał, że Jan Paweł II ostrzegał, iż amerykańska inwazja na Iraku zaowocuje kolejnymi konfliktami. – Rolą papieży jest apelowanie o pokój, ale w tym konkretnym momencie miał on rację także jako polityk.

Konferencja wyróżnia się wśród innych imprez tego typu tym, że referentami są w większości duchowni i świeccy ludzie Kościoła, którzy nie tylko badają naukowo działania dyplomacji watykańskiej, lecz byli także jej czynnymi uczestnikami lub obserwatorami w czasach Jana Pawła II. Wystąpili m. in.  prof. Hanna Suchocka, była ambasador RP przy Stolicy Apostolskiej, abp Józef Kowalczyk, były nuncjusz apostolski w Polsce, abp Celestino Migliore, obecny nuncjusz w Polsce,  abp Luigi Negri, Arcybiskup Ferrary-Comacchio, prof. Giovanni Maria Vian, dyrektor dziennika l’Osservatore Romano, Roberto Formigoni, senator Republiki Włoskiej), abp Henryk Hoser, ordynariusz diecezji warszawsko-praskiej, prof. Thomas Hong-Soon, ambasador Korei Południowej przy Stolicy Apostolskiej.

„Stolica Apostolska i główne problemy narodów zjednoczonych”, „Jan Paweł II i obecność Stolicy Apostolskiej na Czarnym Lądzie” czy „Jan Paweł II wobec zmian w Polsce w związku z wejściem do Unii Europejskiej”, to niektóre z problemów poruszonych w referatach konferencyjnych.

Materiały ze spotkania  zostaną opublikowane w specjalnym wydaniu czasopisma Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ „Politeja”.