Był ormiańskim arcybiskupem i polskim patriotą.
W auli gmachu Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II przy ul. Bernardyńskiej 3, odbywa się konferencja naukowa „Arcybiskup Józef Teofil Teodorowicz (1864-1938). Pasterz Kościoła ormiańskiego w Polsce, mąż stanu, kaznodzieja, pisarz”.
- To część projektu mającego przypomnieć w 75. rocznicę śmierci, tego wybitnego polskiego kaznodzieję i męża stanu. W ramach „Tygodnia pamięci o ormiańskim arcybiskupie i polskim patriocie – Józefie Teodorowiczu”, odbyły się już spotkania i wystawy w Warszawie i Katowicach - powiedziała Monika Agopsowicz z Fundacji Kultury i dziedzictwa Ormian Polskich, współkoordynatorka projektu.
Otwierający konferencję ks. prof. Władysław Zuziak, rektor UPJPII przypomniał, że inauguruje ona działalność konferencyjną w nowym gmachu uniwersyteckim przy ul. Bernardyńskiej.
Posłanie do uczestników konferencji skierował rezydujący w Libanie Jego Świątobliwość Nersos Bedros XIX, Katolikos Patriarcha Cylicji dla Ormian Katolików. „Ta inicjatyw pokazuje, że ani upływ czasu, ani warunki dziejowe nie są w stanie wymazać ze zbiorowej pamięci postaci na miarę arcybiskupa Teodorowicza. Nie tylko jako kapłan i książę Kościoła, ale jako gorący i bezinteresowny patriota, niezłomny obrońca praw człowieka, gorliwy polski obywatel i działacz społeczny, służył swojemu ludowi” - napisał patriarcha.
Uczestnicy konferencji m. in. ks. prof. Józef Wołczański, prof. Krzysztof Krasowski, dr hab. Andrzej A. Zięba, dr Joanna Wolańska, przedstawiali kontakty abp. Teodorowicza z ks. abp. Adamem Stefanem Sapiehą z Krakowa, jego działalność jako rządcy archidiecezji ormiańskokatolickiej we Lwowie, w tym główną rolę w odnowieniu katedry ormiańskiej we Lwowie, wreszcie jego dużą rolę polityczną.
W drugim dniu konferencji, w sobotę 7 grudnia, od 9.00 do 12.30 będą z kolei omawiane: kaznodziejstwo abp. Teodorowicza, jego praca literacka i naukowa, działalność kulturalno-oświatowa, wreszcie spuścizna archiwalna.
- Praca nad odzyskaniem niepodległości Polski i walka o jej kształt stanowiły zawsze myśl przewodnią kaznodziejstwa abp. Józefa Teodorowicza. Najkrócej wyraził to on sam w kazaniu „Cud wskrzeszenia Polski”: „Głosząc wam tyle różnych kazań, powiedziałem właściwie jedno tylko kazanie - kazanie o myśli Bożej względem Polski” - stwierdził ks. prof. Kazimierz Panuś z UPJP II.
W sali konferencyjnej wystawiono rękopisy kazań i listów abp. Teodorowicza, m. in. rękopis jego słynnego kazania sejmowego z 1919 r..
-To część bogatej spuścizny archiwalnej abp. Teodorowicza, należącej do Kościoła ormiańskokatolickiego w Polsce. warz z pozostałymi dokumentami i pamiątkami pochodzącymi z dawnych parafii ormiańskokatolickich na Kresach Wschodnich, tworzą Archiwum polskich Ormian. Opiekę nad nim sprawuje Fundacja Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich - poinformowała M. Agopsowicz.
Kilkadziesiąt tysięcy dokumentów jest już zdigitalizowanych i dostępnych w internecie. Informował o tym szczegółowo uczestników konferencji Armen Artwich, wiceprezes fundacji. Prowadzi ona również stronę intenetową: www.ormianie.pl, będącą największym internetowym źródłem informacji o polskich Ormianach.