Pomnik jezuity niezłomnego

W krakowskim Parku Jordana odsłonią popiersie o. Władysława Gurgacza. Pomnik jezuity zamordowanego w 1949 r. przez komunistów, to kolejna część znajdującej się tu Galerii Wielkich Polaków XX wieku.

Uroczystość odbędzie się 14 września, w 65 rocznicę zamordowania o. Gurgacza. O godz. 10 na terenie Aresztu Śledczego przy ul. Montelupich zostaną złożone kwiaty pod krzyżem ustawionym w miejscu śmierci jezuity, o godz. 12. zaś w Parku im. dr. Henryka Jordana zostanie odprawiona Msza św., po której w parkowej Galerii Wielkich Polaków XX Wieku zostanie odsłonięte popiersie o. Gurgacza. Ufundował je Instytut Edukacji Społecznej i Religijnej im. Ks. Piotra Skargi, projekt wykonał zaś ks. Robert Kruczek SDB, salezjanin, absolwent krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.

- Przy pracy nad rzeźbą, wykorzystałem ikonografię dotyczącą o. Gurgacza, zachowaną w archiwach zakonnych i zbiorach Instytutu Pamięci Narodowej – powiedział ks. Kruczek.

W Parku Jordana stoi w sumie kilkadziesiąt pomników sławnych Polaków. Od lat 90. ub. wieku stawia się tu kolejne, wykonane z brązu popiersia, tworzące Galerię Wielkich Polaków XX wieku m. in. Jana Pawła II, Józefa Piłsudskiego, Ignacego Paderewskiego, kard. Adama Sapiehy, kard. Stefana Wyszyńskiego, prof. Karoliny Lanckorońskiej, gen. Władysława Andersa, gen. Stanisława Sosabowskiego, rtm. Witolda Pileckiego, Danuty Siedzikówny „Inki”, gen. Elżbiety Zawackiej „Zo”.

O. Władysław Gurgacz urodził się 2 kwietnia 1914 r., w Jabłonicy Polskiej na Podkarpaciu. W 1931 r. wstąpił do zakonu jezuitów. Został wyświęcony na kapłana w 1942 r. na Jasnej Górze. Zajmował się duszpasterstwem i malarstwem  Od 1947 r. był kapelanem antykomunistycznej organizacji Polska Podziemna Armia Niepodległościowa, działającej na terenie Beskidu Sądeckiego. W 1949 r. dołączył jako kapelan do oddziału partyzanckiego PPAN „Żandarmeria”. 2 lipca 1949 r. został chwytany w Krakowie przez bezpiekę, w trakcie nieudanej akcji swego oddziału, w której uczestniczył jako obserwator. 14 sierpnia 1949 r., po procesie pokazowym, został skazany na karę śmierci.

„Jako kapelan organizacji starałem się wpływać na młodych i powstrzymywać ich od niepotrzebnego rozlewu krwi. Zdawałem sobie sprawę z tego, co robię i co mi za to grozi, skoro mnie schwytacie. Na śmierć pójdę chętnie. Cóż jest zresztą śmierć? To tylko przejście z jednego życia w drugie. A przy tym wierzę, że każda kropla krwi niewinnie przelanej zrodzi tysiące przeciwników i obróci się wam na zgubę” – powiedział w trakcie procesu.

Rozstrzelano go 14 września 1949 r. wraz z por. Stefanem Balickim, st. sierż. Stanisławem Szajną  prawdopodobnie pod murem podwórza za więzienną piekarnią na terenie Aresztu Śledczego przy ul. Montelupich.. Wg relacji Ernesta von Boepple, niemieckiego więźnia obecnego przy egzekucji, pierwszy strzał skierowany w głowę o. Gurgacza nie był śmiertelny i został on dobity kolejnym wystrzałem, dopiero po zastrzeleniu jego współtowarzyszy.

Jego grób znajduje się w wojskowej części cmentarza Rakowickiego przy ul. Prandoty w Krakowie.