powrót
Wiara.pl - Serwis

Krakowski

twój profil
PROFIL UŻYTKOWNIKA
Wygląda na to, że nie jesteś jeszcze zalogowany.
zaloguj się
lub
zarejestruj się
  • facebook
  • rss
  • Powiadomienia
Nowy numer

Najnowsze [Wydania]

  • GN 26/2025
    GN 26/2025 Dokument:(9321844,Drużyna Augustyna )
  • Mały Gość 7/2025
    Mały Gość 7/2025 Dokument:(9301210,Verso l'alto – zawsze w górę! Im wyżej dotrzemy, tym więcej zobaczymy.)
  • Historia Kościoła (10) 04/2025
    Historia Kościoła (10) 04/2025 Dokument:(9291754,Bóg historii nieoczywistych. Edytorial nowego wydania „Historii Kościoła”)
  • Gość Extra 2/2025 (12)
    Gość Extra 2/2025 (12) Dokument:(9271942,Oczy Serca)
  • GN 25/2025
    GN 25/2025 Dokument:(9309285,Ślepi przewodnicy)
Sto lat temu wolność przyszła z Podgórza  
Plac Niepodległości w Podgórzu. Za chwilę Bogusław Głód jako por. Antoni Stawarz rzuci na ziemię czapkę austriacką, ubierze zaś polską z orłem i wyda rozkaz wyzwalania Krakowa Bogdan Gancarz /Foto Gość

Sto lat temu wolność przyszła z Podgórza przejdź do galerii

Dzisiaj przypomniano, że 31 października 1918 r. Kraków został rękoma żołnierzy polskich wyzwolony spod władzy zaborczej.

Bogdan Gancarz Bogdan Gancarz

|

GOSC.PL

dodane 31.10.2018 15:03
0

Sto lat temu spiskowcy pod dowództwem por. Antoniego Stawarza (1889-1955) opanowali stację kolejową w Płaszowie i koszary w Podgórzu, a potem poszli wyzwalać centrum Krakowa, zrzucając po drodze z mostów i budynków symbole władzy zaborczej. Zajęto budynki wojskowe oraz odwach przy Wieży Ratuszowej. Austriacy byli zmuszeni skapitulować w Magistracie przed przedstawicielami Polskiej Komisji Likwidacyjnej i polskim dowódcą wojskowym, gen. Bolesławem Roją. Miasto zostało zajęte bez jednego wystrzału. - Był to rezultat świetnego skoordynowania akcji politycznej i wojskowej. Jesienią 1918 r. żołnierze armii austro-węgierskiej byli zmęczeni wojną, zapanowało rozprężenie. Niemniej jednak w Krakowie stacjonowało ich 12 tys.! - powiedział Janusz T. Nowak, kustosz Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, kurator wystawy "Wolność przyszła z Podgórza", która została dzisiaj otwarta w Muzeum Podgórza (ul. Limanowskiego 51). Na wystawie można zobaczyć m.in. sztandar Stowarzyszenia Młodzieży Rzemieślniczej "Gwiazda". - To najcenniejsza pamiątka związana z wyzwoleniem Krakowa. Był to pierwszy sztandar wojskowy odradzającej się Rzeczypospolitej Polskiej, wręczono go bowiem 31 października pierwszej polskiej warcie na odwachu. Potem był sztandarem 8. Pułku Piechoty, przemianowanego później na 13. Pułk Piechoty - dodał Janusz T. Nowak.

W uroczystościach wzięła udział Maria Huk, wnuczka kpt. Antoniego Stawarza. - Moja matka - Wanda Dunikowska, była jego córką. Gdy umarł dziadek, miałam 9 lat. Bardzo dobrze go jednak pamiętam. Byłam jego oczkiem w głowie jako jedyna wnuczka. Dziadek opublikował przed wojną swoje wspomnienia pt. "Gdy Kraków kruszył pęta". Wykazał się w 1918 r. wielką odwagą, bo w razie niepowodzenia kierowanej przez niego akcji, czekałaby go krótko mówiąc „kula w łeb”. Po wojnie przez długi czas nie wspominano o nim. Dziadek nie miał jednak wątpliwości, że historia sobie o nim kiedyś przypomni. Dlatego cieszy mnie uznanie, z którym teraz spotyka się jego postać przy okazji obchodów rocznicowych - powiedziała M. Huk.

Pod Wieżą Ratuszową na Rynku Głównym, do której niegdyś przylegał budynek odwachu, złożono dziś kwiaty pod tablicą upamiętniającą wydarzenia sprzed stu lat. Udział w tym wydarzeniu wzięli m.in. przedstawiciele klas mundurowych XXV Liceum z Krakowa, pieśń "Na Wawel, na Wawel, krakowiaku żwawy" śpiewali zaś uczniowie I Liceum.

Z okazji rocznicy zorganizowano grę miejską dla młodzieży, przypominającą o wydarzeniach z 1918 r. - Wraz z kolegami, ubrani w mundury z epoki, przedstawiamy uczestnikom pod Wieżą Ratuszową pokaz zmiany warty - powiedział Konrad Kulig z koła Światowego Związku Żołnierzy AK w Olkuszu.

Główne uroczystości rocznicowe odbyły się na placu Niepodległości w Podgórzu, gdzie niegdyś stał budynek koszar artyleryjskich opanowany przez żołnierzy por. Stawarza. Zorganizowano tu m.in. rekonstrukcję historyczną opanowania tych koszar. W rekonstrukcji brał udział również sam por. Antoni Stawarz, w którego wcielił się Bogusław Głód, ubrany w mundur c. k. Pułku Piechoty z Mostaru. Wśród rekonstruktorów był także Endre Mote z Budapesztu. - Przyjechałem w mundurze II Brygady Legionów dostosowanym do potrzeb odrodzonego w 1918 r. Wojska Polskiego - powiedział. Następnie odsłonięto obelisk upamiętniający fakt, że w 1918 r. wolność przyszła do Krakowa z Podgórza. Symbolicznym nawiązaniem do historii jest brama wybudowana przy wejściu na plac.

W Podgórzu kokardy w barwach narodowych rozdawali uczniowie IV Liceum. - To z naszej szkoły 31 października 1918 r. przyniesiono flagę w barwach narodowych, która zawisła na koszarach zajętych przez żołnierzy polskich - chwalili się Anna Lisiecka i Artur Liszkiewicz.

Na Rynku Podgórskim, gdzie w 1918 r. odbył się wielki wiec patriotyczny, zorganizowano ślubowanie strażników miejskich. Następnie wręczono nagrody dla zwycięzców organizowanego corocznie biegu sztafetowego o szablę kpt. Stawarza.

Sto lat temu wolność przyszła z Podgórza Na wystawie w Muzeum Podgórza przypomniano postać Antoniego Stawarza, wyzwoliciela Krakowa w 1918 r. Grzegorz Kozakiewicz

1 / 1
100 rocznica wyzwolenia Krakowa spod władzy zaborczej Cz. 3

WIARA.PL DODANE 31.10.2018

100 rocznica wyzwolenia Krakowa spod władzy zaborczej Cz. 3

​W 100 rocznicę wyzwolenia Krakowa spod władzy zaborczej złożono kwiaty pod Wieżą Ratuszową na Rynku Głównym, obok której stał odwach zajęty w 1918 r. przez żołnierzy polskich, odsłonięto obelisk pamiątkowy na pl. Niepodległości w Podgórzu oraz otwarto wystawę okolicznościową w Muzeum Podgórza.  
100 rocznica wyzwolenia Krakowa spod władzy zaborczej Cz. 2

WIARA.PL DODANE 31.10.2018

100 rocznica wyzwolenia Krakowa spod władzy zaborczej Cz. 2

​Dzisiaj, w 100 rocznicę wyzwolenia Krakowa spod władzy zaborczej odsłonięto obelisk pamiątkowy na p. Niepodległości w Podgórzu i otwarto wystawę okolicznościową w Muzeum Podgórza.  
100. rocznica wyzwolenia Krakowa spod władzy zaborczej

GOSC.PL DODANE 31.10.2018 AKTUALIZACJA 31.10.2018

100. rocznica wyzwolenia Krakowa spod władzy zaborczej

​Dzisiaj odbyły się uroczystości upamiętniające 100. rocznicę wyzwolenia Krakowa spod władzy zaborczej.  
oceń artykuł Pobieranie..
0 FB Twitter
drukuj wyślij zachowaj
TAGI:
  • 100 ROCZNICA WYZWOLENIA KRAKOWA
  • KRAKÓW
  • ROCZNICE HISTORYCZNE
  • WYZWOLENIE KRAKOWA 2018

Polecane w subskrypcji

  • Rewolucja seksualna: skąd przyszła i dokąd zmierza? Czy możliwe jest wyhamowanie rozpoczętych przez nią procesów?
    • Rozmowa
    • Szymon Babuchowski
    Rewolucja seksualna: skąd przyszła i dokąd zmierza? Czy możliwe jest wyhamowanie rozpoczętych przez nią procesów?
  • Aż 88 proc. firm w Polsce postawiło na model hybrydowy zatrudnienia: łączenie pracy stacjonarnej ze zdalną
    • Polska
    • Piotr Legutko
    Aż 88 proc. firm w Polsce postawiło na model hybrydowy zatrudnienia: łączenie pracy stacjonarnej ze zdalną
  • Polska szkoła złych decyzji. Podsumowanie roku szkolnego 2024/2025 i dokonań minister Barbary Nowackiej
    • Edukacja
    • Agata Puścikowska
    Polska szkoła złych decyzji. Podsumowanie roku szkolnego 2024/2025 i dokonań minister Barbary Nowackiej
  • Kawał górala. Mała ojczyzna ks. Józefa Tischnera
    • Kościół
    • Przemysław Kucharczak
    Kawał górala. Mała ojczyzna ks. Józefa Tischnera
  • „Pauza nie oznacza odwrotu”. Rozmowa z kierownikiem Biura Delegata KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży
    • Rozmowa
    • Magdalena Dobrzyniak
    „Pauza nie oznacza odwrotu”. Rozmowa z kierownikiem Biura Delegata KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży
  • Czy można wejść do kościoła niekatolickiego?
    • Pytania czytelników
    • ks. Tomasz Jaklewicz
    Czy można wejść do kościoła niekatolickiego?
  • O nas

    • O wydawcy
    • Zespół redakcyjny
    • Sklep
    • Biuro reklamy
    • Prenumerata
    • Fundacja Gościa Niedzielnego
    Zgłoś błąd
  • DOKUMENTY

    • Regulamin
    • Polityka prywatności
  • KONTAKT

    • Napisz do nas
    • Znajdź nas
      • Newsletter
        • Zapisz się już dziś!
  • IGM
  • Gość Niedzielny
  • Mały Gość
  • Historia Kościoła
  • Gość Extra
  • Wiara
  • Foto Gość
  • Fundacja Gość Niedzieleny
Zgłoś błąd

Copyright © Instytut Gość Media. Wszelkie prawa zastrzeżone.

  • Facebook
  • Twitter
  • Insta
  • YT
WERSJA Desktop
  • subskrybuj
  • AKTUALNOŚCI
  • OPINIE
  • GALERIE
  • ARCHIWUM
  • KONTAKT Z ODDZIAŁEM
  • Patronaty
  • Diecezje
    • Bielsko-Żywiecka
    • Elbląska
    • Gdańska
    • Gliwicka
    • Katowicka
    • Koszalińsko-Kołobrzeska
    • Krakowska
    • Legnicka
    • Lubelska
    • Łowicka
    • Opolska
    • Płocka
    • Radomska
    • Sandomierska
    • Świdnicka
    • Tarnowska
    • Warmińska
    • Warszawska
    • Wrocławska
    • Zielonogórsko-Gorzowska
  • O Diecezji
    • BISKUPI
    • HISTORIA DIECEZJI
    • KURIA
    • PARAFIE