Nowy numer 13/2024 Archiwum

Kraków. Nie żyje Leszek Elektorowicz

Znany poeta zmarł w nocy z 18 na 19 września. O jego śmierci powiadomiła rodzina. Pogrzeb odbędzie się 24 września o godz. 11 na cmentarzu Rakowickim. Zmarły twórca był nie tylko poetą, lecz także autorem powieści i esejów, wytrawnym tłumaczem z angielskiego.

Jego twórczość, szczególnie ostatnich lat, była przeniknięta duchem religijnym. "Te są moje z Tobą/ rozmowy najcichsze/ dzień mój Tobie zawierzam/czasu mego cienie/ tego co najbliższe/nie powierzę słowom/ a to co najgłębsze/ ślę Tobie milczeniem" - napisał w "Modlitwie wieczornej".

Miano Elektorowicza było jego pseudonimem literackim nawiązującym do nazwiska panieńskiego matki. Urodził się 29 maja 1924 r. we Lwowie jako Lesław Witeszczak. Tam w czasie okupacji był żołnierzem Armii Krajowej i tam też złożył maturę na tajnych kompletach. Ukończył studia anglistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Debiutował w 1947 r. na łamach krakowskiego "Dziennika Literackiego" (dodatku "Dziennika Polskiego"). W latach największego wzmożenia komunizmu (1950-1956) pracował w Bibliotece Jagiellońskiej oraz Polskim Wydawnictwie Muzycznym, powstrzymując się od publikacji. Od 1957 r. publikował na łamach "Życia Literackiego", "Twórczości", "Tygodnika Powszechnego", "Znaku", "Pisma", "Arcanów" (których był współredaktorem i współpracownikiem), pozacenzuralnych: "Zapisu" i "Arki". W latach 1957-1971 był redaktorem i publicystą "Życia Literackiego". Zwolniono go stamtąd z powodów politycznych. Pracował potem jako kierownik literacki Teatru Bagatela. Również stamtąd zwolniono go w 1977 r. z powodów politycznych, po podpisaniu protestu przeciw represjonowaniu robotników z Radomia.

Był bliskim przyjacielem Zbigniewa Herberta.

Jego debiutem książkowym był tom poetycki "Świat niestworzony", opublikowany w 1957 r. przez Wydawnictwo Literackie. Większość swoich książek wydawał w tej oficynie oraz w Wydawnictwie Arcana, z którym był związany ściśle w ostatnich kilkudziesięciu latach. Nakładem Arcanów ukazały się m.in. zbiory jego wierszy "Z(a)myślenia" (2006), "Wiersze dla Marii" (2012), tomy prozy: "Nienawiść" (2001), "Mieć szczęście" (2009), zbiór szkiców literackich "Anglosaskie Muzy" (1995).

Poezja Elektorowicza była wysoko ceniona przez czytelników i krytyków literackich. Jego dedykowany żonie tom "Wiersze dla Marii", Wojciech Wencel określił na łamach "Gościa Niedzielnego" mianem "Hymnu o miłości".

"Jedynie taka perspektywa - wierne wpatrzenie w najbliższą osobę - odsłania niezniszczalność życia. Co się zdarzyło, trwa w jakimś wiecznym »teraz«, ocalone przez miłość: »Widzę cię/ we wszystkich wymiarach czasu/ i miejsc w których wciąż jesteś obecna/ kiedy czteroletnią rączką strzepujesz/ mrówki z białej bufiastej spódniczki/ i kiedy modro-wielko-okim wzrokiem/ wodzisz po niebie za zamyślonym obłokiem«. Jedność małżeńska okazuje się kluczem do tajemnicy, otwiera metafizyczne bramy świata: »Ty jesteś moim okiem ja twoim słuchem/ bez ciebie nie widzę głębi/ beze mnie ty widzisz film niemy«. Jest żywo doświadczanym zwiastunem królestwa Bożego. Nieprzypadkowo tom zaczyna się obrazem budzącej się o świcie żony, nawiązującym do biblijnego aktu stworzenia: »Każdego dnia/ rodzi się dla mnie/ każdego dnia obdarza mnie Bóg/ od nowa«" - napisał Wencel.

Ostatnią książką Elektorowicza był wydany na początku 2019 r. tom poezji "Ścieżka  do Królestwa". "Bez wątpienia to poezja religijna najwyższej próby" - ocenił prof. Maciej Urbanowski.

Osobie zmarłego twórcy poświęcono film dokumentalny "Modlitwa wieczorna. Leszek Elektorowicz" wyprodukowany w ub. roku wg scenariusza Tomasz Kamińskiego przez Bibliotekę Kraków we współpracy z TVP Kraków.

Kraków. Nie żyje Leszek Elektorowicz   Elektorowicz swoje książki wydawał przede wszystkim w Wydawnictwie Literackim i Wydawnictwie Arcana Bogdan Gancarz /Foto Gość
« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Zapisane na później

Pobieranie listy