Gra o wielką stawkę

Prof. Homola badania w ramach projektu CREDO porównuje do otwarcia nowego okna na wszechświat. – Odległe od siebie zjawiska, skorelowane w czasie i przestrzeni, mogą dostarczyć nam przełomowych wskazówek badawczych. Możemy testować określony scenariusz fizyczny, wynikający z teorii, i sprawdzać, czy faktycznie zobaczyliśmy to, czego byśmy się spodziewali. Z drugiej strony możemy się natknąć także na nieoczekiwane sygnały – mówi. Jak dodaje, CREDO może pomóc w znalezieniu odpowiedzi na fundamentalne pytania, takie jak choćby kwestia struktury czasoprzestrzeni (jeśli w ogóle ma ona strukturę). – To jest scena, na której „się dziejemy”. Jakie pytanie może być bardziej podstawowe? – zastanawia się P. Homola.

CREDO to także możliwość badania wpływu promieniowania kosmicznego na zdrowie ludzi. Jak wyjaśniają twórcy projektu, średniego natężenia wtórnego promieniowania kosmicznego nie uważa się za szkodliwe (jest ono kilkakrotnie mniejsze od natężenia naturalnej radioaktywności środowiska), jednak do tej pory nie badano wpływu na ludzkie zdrowie wielkich pęków atmosferycznych, tj. kaskad cząstek wtórnych, inicjowanych przez promienie kosmiczne o bardzo dużych energiach. Istnieje także hipoteza łącząca trzęsienia ziemi ze zmianami w strumieniu promieniowania kosmicznego docierającego do powierzchni Ziemi. Badania być może pozwolą na skonstruowanie systemów ostrzegania przed kataklizmami, opartych właśnie na detektorach promieniowania kosmicznego.

Do tego wszystkiego dochodzi też element... rywalizacji. Rozpoczęła się bowiem właśnie druga edycja konkursu „Łowcy cząstek”, w ramach którego instytucje edukacyjne (szkoły, ale także domy kultury, drużyny harcerskie) mogą rejestrować swoje ekipy i ścigać się w kategoriach obejmujących zarówno liczbę „złapanych” cząstek promieniowania kosmicznego, jak i czas pracy detektorów członków zespołu. Bieżące wyniki – tak jak szczegóły całego projektu – można znaleźć na stronie: credo.science.