Małopolska. Kwesty na odnowę zabytkowych nagrobków

Na cmentarzu Rakowickim po raz 42. będą kwestowali wolontariusze Obywatelskiego Komitetu Ratowania Krakowa. Ze zbiórek finansowane są renowacje zabytkowych nagrobków, które nie mają prawnego dysponenta. Często są w bardzo złym stanie ze względu na użycie do ich budowy wrażliwego materiału: piaskowca i wapienia. Z pieniędzy z kwest odnowiono już ponad 100 nagrobków, gdzie pochowane są osoby zasłużone dla Krakowa i Polski. Tym razem, ze względu na to, że z powodu wysokiej inflacji podskoczyły ceny materiałów budowlanych i prac przy nagrobkach, niekiedy o 50 procent, zdecydowano się, że zebrane pieniądze nie zostaną przeznaczone na odnowę kolejnego nagrobka, lecz na dokończenie renowacji zniszczonego nagrobka 17-letniej Zofii Jordanówny z ziemiańskiej rodziny z Zakliczyna. Krakowianie odwiedzający cmentarz Rakowicki są bardzo hojni. W ub. roku wrzucili do puszek kwestarskich i wpłacili na konto ORK 42 tys. złotych. Magnesem do ofiarności jest m.in. fakt, że kwestują znane osoby. W tym roku swój udział zapowiedzieli m.in. aktorka Anna Dymna, aktor, reżyser i polityk Jerzy Fedorowicz oraz członkowie Bractwa Kurkowego. Kwesta potrwa od rana do późnego popołudnia.

W tych szczególnych dniach zachęcamy do odwiedzenia naszego serwisu specjalnego: "WSPOMINAMY ZMARŁYCH" oraz zapraszamy do rozwiązaniu quizu: CZY ZNASZ ŚWIĘTYCH Z LITANII? 

Zbiórka będzie także prowadzona na cmentarzu Podgórskim. Po raz 17. przeprowadzi ją lokalne Stowarzyszenie Podgorze.pl. Do tej pory odnowiono 9 nagrobków. W ub. roku zebrano 12 tys. zł. Odnowiono za nie nagrobki rodzin Fialków i Majewskich, które już kiedyś odnawiano, ale zostały uszkodzone wiosną bieżącego roku przez konary drzew oberwanych przez wichurę.

Jak co roku krakowski oddział Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich zorganizuje z kolei zbiórkę na ratowanie polskich nagrobków na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie. Wolontariusze z puszkami kwestarskimi, pojawią się na cmentarzach: Rakowickim, Podgórskim, Batowickim (Prądnik Czerwony) i Salwatorskim.  Ustanowiono także zbiórkę na portalu www.zrzutka.pl.  Lwowskie osiągnięcia renowacyjne towarzystwa są imponujące. Udało im się wyremontować ponad 600 nagrobków i grobowców w tym poetki Marii Konopnickiej, Jurka Bitschana, chłopca poległego w listopadzie 1918 r. w trakcie obrony Lwowa, profesorów Uniwersytetu Lwowskiego, zasłużonych nauczycieli, żołnierzy powstań: listopadowego i styczniowego.

Kwestarze pojawią się 1 listopada także na cmentarzu w Wieliczce, gdzie jest wiele zabytkowych nagrobków wymagających renowacji. Kwestę z inicjatywy Stowarzyszenia Klub Przyjaciół Wieliczki organizuje Społeczny Komitet Ratowania Zabytków Cmentarza Komunalnego w Wieliczce. Potrwa od godz. 8 do 16. Zebrane pieniądze zostaną przeznaczone na renowację zabytkowego pomnika nagrobnego Johna Fritscha z 1863 r. i jego krewnych w kwaterze 10 a. W ub. roku wykonano II etap prac konserwatorskich przy grobie nauczycielki Antoniny Kałużanki ze Szkoły Wydziałowej Żeńskiej w Wieliczce, zmarłej w 1902 r. w wieku 29 lat. Łącznie na renowacje tego grobu w kwaterze VII wydano ponad 26 tys. zł. Oprócz renowacji obelisku zrekonstruowano również metalowe ogrodzenie.

Społeczny Komitet Opieki nad Zabytkami Dobczyc zorganizuje kwestę na cmentarzu na Stróżnicy. W ub. roku datki z kwesty przeznaczono na odnowienie nagrobka zasłużonego sędziego Rudolfa Jarosza, zmarłego w 1898 r. w wieku 50 lat. Tym razem z datków będzie odnawiany nagrobek Anny i Walentego Serafinów.

Zbiórki odbędą się również na cmentarzu w Skawinie, Korabnikach i Libiążu. W ubiegłym roku na libiąskim cmentarzu zebrano 5 900 zł. Zostanie za nie odnowiony nagrobek Marii z Morawców Mrągowej, żony kierownika szkoły w Libiążu. Pochodziła z Makowa i dlatego na nagrobku wyryto napis: "Z dala od swoich prosi o Zdrowaś Maryja". Datki z tegorocznej kwesty zostaną przeznaczone na renowację nagrobka Teresy Lajtowicz, urodzonej w 1806 roku.

W Nowym Targu zostanie zorganizowana XXIII Kwesta Nowotarska zorganizowana z inicjatyw Podhalańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Przez wszystkie lata kwestowania zebrano ok. 450 tys. zł, za które odnowiono 77 nagrobków.

Kwestarze pojawią się także na nekropoliach zakopiańskich. Odbędzie się XXIX Kwesta na rzecz Ratowania Zabytkowych Nagrobków na Starym i Nowym Cmentarzu w Zakopanem. W ub. roku zebrano ponad 22 tys. zł. Odnawiane są nie tylko kamienne nagrobki. Niekiedy muszą być ratowane także drewniane krzyże, które zbutwiały u nasady i wywróciły się.