Prawie 450 starannie  dobranych eksponatów tworzy  panoramę kultury wizualnej, kwitnącej w latach 1501-1572 na wielkim terytorium monarchii polsko-litewskiej, za panowania trzech monarchów z dynastii Jagiellonów - Aleksandra, Zygmunta I Starego i Zygmunta Augusta. Sprowadzono je z 13 krajów Europy i Ameryki Północnej. 10 proc. eksponatów, w tym arrasy królewskie Zygmunta Augusta, pochodzi z kolekcji własnej zamku. - To wystawa monumentalna, co rzadko się teraz zdarza. Zaaranżowano ją imponująco na wszystkich piętrach renesansowego zamku, przedstawiając w naturalnym kontekście historycznym m.in. wydarzenia z życia i działalności królów polskich, które działy się w tej rezydencji monarszej - mówi prof. Andrzej Betlej, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu.

Dobrym przykładem umieszczenia danych eksponatów w lokalizacji historycznej jest pokazanie bogato iluminowanych modlitewników monarszych w dawnej sypialni króla Zygmunta I Starego, w której zmarł w 1548 r., w niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego. - Monarcha modlił się, używając m.in. wykonanego w 1524 r. modlitewnika iluminowanego miniaturami Stanisława Samostrzelnika. Jedna z nich przedstawia króla przyjmującego Komunię św. z rąk umęczonego Chrystusa. Ten modlitewnik wypożyczyliśmy na wystawę ze zbiorów The British Library w Londynie - mówi Krzysztof Czyżewski, kurator wystawy.

Zaprezentowano nie tylko obrazy, na które spoglądali niegdyś królowie, lecz także wizerunki ich samych w postaci malowideł, rzeźb, medali oraz kamei. Wiele dzieł pokazanych na wystawie znajdowało się niegdyś na wyposażeniu wnętrz kościołów. Liczne starodruki świadczą o rozkwicie kultury, sztuki i gospodarki w państwie polsko-litewskim na przestrzeni XVI wieku. - Nie bez przyczyny ów wiek nazwano "złotym" i stąd tytuł naszej wystawy - mówi prof. Betlej.

Niepowtarzalną okazją jest możność spojrzenia twarzą w twarz 30 dobrze znanym głowom wawelskim, wykonanym niegdyś w drewnie w warsztacie Sebastiana Tauerbacha. Zdobią na co dzień drewniany strop Sali Poselskiej. Dla potrzeb ekspozycyjnych "sprowadzono je na ziemię" i można im się dobrze przyjrzeć z bliska.

Wystawa, której towarzyszą bogaty program edukacyjny i dwutomowy katalog naukowy zawierający m.in. zdjęcia wszystkich eksponatów wraz ze szczegółowymi opisami, potrwa do 14 grudnia.

  Modlitewnik króla Zygmunta I z 1524 roku. Miniatura Stanisława Samostrzelnika przedstawia monarchę przyjmującego Komunię św.z rąk umęczonego Chrystusa. Londyn, British Library