Z dziejów solnej parafii. Wystawa w Muzeum Żup Krakowskich

Zgromadzone eksponaty dowodzą, że wielicka parafia w okresie staropolskim należała do najbogatszych w Polsce.

Największym i najbardziej znanym klejnotem prezentowanym w Zamku Żupnym jest monstrancja z 1490 r., która wraz z innymi gotyckimi przedmiotami (ampułki na wino i wodę, kielichy, krzyże) należy do najpiękniejszych w Polsce. Na wystawie można zobaczyć także wspaniały późnogotycki krzyż relikwiarzowy "Tragarski" (ok. 1500 r.) i gotycko-renesansowy kielich z godłem bractwa kopaczy wielickich (XVI w.), pracowników wielickiej kopalni.

Na wystawie prezentowanych jest prawie 140 obiektów, wiele z nich niedostępnych na co dzień. - Zorganizowaliśmy ją, by pokazać nasze najcenniejsze dzieła, które na co dzień przechowywane są w skarbcu kościoła - mówi proboszcz parafii św. Klemensa w Wieliczce ks. Wojciech Olszowski.

Na ekspozycji pokazywane są również dzieła malarstwa, jak tryptyk "Ukrzyżowanie" (Małopolska, po 1607 r.), obraz ołtarzowy  św. Marii Magdaleny (XVII w.) i zwieńczenie ołtarza Wszystkich Świętych (ufundowane w 1709 r. przez wielickiego rajcę Adama Harpentera). Wiele z prezentowanych eksponatów ma ciekawe historie, jak np. płaskorzeźba Madonny Ave Maria, wymodelowana we Florencji w 1876 r. przez znanego poetę i rzeźbiarza Teofila Lenartowicza. Zdobiące ją sceny w obramieniu ilustrują modlitwę "Zdrowaś, Maryjo". Dzieło zostało wylosowane w loterii Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych, trafiając do hrabiny Heleny Małachowskiej, która następnie podarowała je do kościoła.

Silne były związki wielickiej parafii z Uniwersytetem Jagiellońskim i królewskim przedsiębiorstwem Żupy Krakowskie, obejmującym wielicką Kopalnię Soli. Widoczne one były w wyposażeniu kościoła, w którym znajdowały się liczne fundacje urzędników żupnych i ołtarze ufundowane przez kongregacje pracowników kopalni: kopaczy, warzyczy, cieśli i tragarzy.

Początki pierwszego kościoła w Wieliczce sięgają XIII wieku. W połowie XIV w. wybudowano drugi w stylu gotyckim, a kolejna (trzecia) budowla powstała w XIX wieku. W 1786 r. gotycki kościół, zagrożony katastrofą na skutek wstrząsów podziemnych, został rozebrany i przez 30 lat był odbudowywany. Przetrwały w całości niezwykle cenny skarbiec z licznymi paramentami liturgicznymi, a także dzieła malarskie i rzeźbiarskie, które stanowią wyposażenie obecnego kościoła.

Wystawa "Tajemnice kościoła św. Klemensa w Wieliczce" została zorganizowana przez Muzeum Żup Krakowskich we współpracy z parafią św. Klemensa w Wieliczce. 
Można ją zwiedzać od dziś do 22 września w Zamku Żupnym.