Wśród osób odznaczonych osobiście przez prezydenta Rzeczypospolitej 11 listopada wysokimi odznaczeniami państwowymi znalazły się dwie osoby związane z Krakowem.
Order Orła Białego, najwyższe odznaczenie polskie, otrzymał prof. Ryszard Legutko, znawca filozofii politycznej, do niedawna czynny polityk. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski wyróżniono zaś Andrzeja Zielińskiego, wokalistę, pianistę i kompozytora, współzałożyciela zespołu Skaldowie. Uroczystość wręczenia odznaczeń odbyła się w Narodowe Święto Niepodległości w Pałacu Belwederskim w Warszawie.
Ryszarda Legutkę uhonorowano "w uznaniu znamienitych zasług dla Rzeczypospolitej Polskiej, za osiągnięcia w działalności naukowej, za zaangażowanie na rzecz kształtowania społeczeństwa obywatelskiego i działalność publiczną", Andrzeja Zielińskiego zaś - "za wybitne zasługi dla kultury polskiej, za osiągnięcia w pracy artystycznej i twórczej".
Prezydent, charakteryzując wszechstronność twórczości prof. Legutki, powiedział: - To nie tylko wybitne analizy dzieł Platona, nie tylko niezwykła, wspaniała monografia o Sokratesie, ale to także, co najważniejsze, poza rozważaniami teoretycznymi bardzo klarowna, bardzo racjonalna ocena otaczającej nas rzeczywistości i spojrzenie na tę naukę poprzez pryzmat tego, co rzeczywiście nas otacza, i tego, jak człowiek się zmienia, jak zmienia się myśl człowieka, jego podejście do otaczającej go rzeczywistości. Ocena nieraz bardzo krytyczna, niemająca nic wspólnego z konformizmem czy polityczną poprawnością. A jednak niezwykle racjonalna i zawsze w istocie służąca ojczyźnie i służąca człowiekowi. To także przełożenie tej naukowej wiedzy, tej głębokiej myśli politycznej na bieżącą, praktyczną działalność dla Rzeczypospolitej właśnie w świecie polityki - dodał prezydent Duda.
Wspomniał o zasługach odznaczonych dla "budowania wielkiej wspólnoty Polaków". - Dziękuję za niezwykły wkład w rozwój polskiej kultury, w niesienie ludziom radości przez tyle lat. Dziękuję za wszystko, co państwo uczynili dla Rzeczypospolitej. Każdy z państwa w tę niepodległość którą dzisiaj się cieszymy, ma swój niezwykły wkład - powiedział prezydent.
Za wyróżnienie dziękował prof. Legutko. - Życie ludzkie, nawet moje, często się nam wydaje tworem nieco chaotycznym, z tysiącami rozmaitych epizodów, a więc trudno nie odczuwać wzruszenia, kiedy ktoś zewnętrzny, w tym przypadku Wysoka Kapituła, dostrzega w nim coś więcej niż zbiór epizodów, ale pewną opowieść, i to opowieść spójną, i to nie tylko spójną, ale na tyle wartościową, że nagradza odznaczeniem Rzeczypospolitej, nad które nie ma wyższego. Za to odznaczenie i za takie postrzeganie mojego życia serdecznie dziękuję. Ja wiem, że ta opowieść nie jest jeszcze zakończona, ale po tym odznaczeniu tym bardziej muszę baczyć na jej dalszy tok - powiedział. Podziękował także wszystkim uhonorowanym za "pracę dla dobra suwerennej Rzeczypospolitej".
Profesor mieszka obecnie w podkrakowskim Mnikowie, w gminie Liszki. Jest Honorowym Obywatelem tej gminy. O jego wyróżnieniu poinformował 11 listopada mieszkańców zgromadzonych na rynku lisieckim dla wysłuchania patriotycznego montażu słowno-muzycznego wójt gminy Wojciech Starowicz.
Tegoroczny małopolski kawaler Orderu Orła Białego urodził się 24 grudnia 1949 r. w Krakowie. Na Uniwersytecie Jagiellońskim ukończył studia anglistyczne i filozoficzne. Potem na wiele lat związał się z tą uczelnią jako wykładowca, od 2003 r. profesor zwyczajny. Jest znawcą filozofii politycznej, zarówno starożytnej, jak i współczesnej. Tłumaczy z oryginału greckiego dzieła Platona, opatrując je komentarzami. Jest również autorem wielu esejów i szkiców polemicznych dotyczących współczesnej kultury i polityki. Napisał kilkadziesiąt książek, m.in. "Bez gniewu i uprzedzenia. Szkice o książkach, ludziach i ideach" (1989), "Krytyka demokracji w filozofii politycznej Platona" (1990), "Nie lubię tolerancji: szkice i felietony" (1993), "Spory o kapitalizm" (1994), "Etyka absolutna i społeczeństwo otwarte" (1994), "Traktat o wolności" (2007), "Esej o duszy polskiej" (2008), "Sokrates. Filozofia męża sprawiedliwego" (2013).
W latach 80. ub. wieku był w Krakowie redaktorem podziemnego kwartalnika "Arka". Redagował to prestiżowe czasopismo także w I poł. lat 90., już po upadku komunizmu w Polsce. W 1992 r. był współzałożycielem krakowskiego Ośrodka Myśli Politycznej, który był centrum namysłu nad polityką oraz wydawcą klasycznych dzieł polskiej i obcej myśli politycznej. Kierował tą instytucją do 2005 r., gdy rozpoczął działalność polityczną. Został wtedy senatorem z ramienia Prawa i Sprawiedliwości. Od 13 sierpnia do 16 listopada 2007 r. był ministrem edukacji narodowej w rządzie Jarosława Kaczyńskiego. Od 4 grudnia 2007 r. do 16 kwietnia 2009 r. był ministrem w Kancelarii Prezydenta Lecha Kaczyńskiego. W tym samym roku został po raz pierwszy posłem do Parlamentu Europejskiego z listy PiS. Mandat sprawował także w kolejnych kadencjach tej instytucji. Pełnił funkcję szefa delegacji PiS oraz członka władz grupy Europejskich Konserwatorów. Przed wyborami do PE w czerwcu br. podjął decyzję o wycofaniu się z czynnego działania w polityce i niekandydowaniu.
Andrzej Zieliński, odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, urodził się 5 października 1944 r. w Gdowie. Uczył się w krakowskich szkołach muzycznych, w tym w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej, gdzie był studentem w klasie fortepianu Jana Hoffmana. W 1964 r. był m.in. wraz z bratem Jackiem współzałożycielem krakowskiego zespołu Skaldowie. Był jego liderem do 1981 r., gdy wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Śpiewał, grał, komponował i dokonywał aranżacji utworów. Wiele ze skomponowanych przez niego piosenek, łączących wysoki poziom muzyczny z mistrzostwem tekstów m.in. Leszka Aleksandra Moczulskiego, Ewy Lipskiej, Agnieszki Osieckiej, Tadeusza Śliwiaka i Wojciecha Młynarskiego, stało się przebojami. Pisał muzykę nie tylko dla Skaldów, lecz także dla Stana Borysa, Łucji Prus i Maryli Rodowicz. Wielkim powodzeniem cieszyły się skomponowane przez niego piosenki: "Wszystko mi mówi, że mnie ktoś pokocha", "Cała jesteś w skowronkach", "Prześliczna wiolonczelistka", "Medytacje wiejskiego listonosza", "W żółtych płomieniach liści", "Życzenia z całego serca", "Szanujmy wspomnienia". Muzyk od lat 90. ub. wieku często przyjeżdża do kraju, nie zapominając o Krakowie. Niekiedy te przyjazdy łączą się z pogrzebami przyjaciół, m.in. Leszka Aleksandra Moczulskiego (grudzień 2017) i Leszka Długosza (marzec 2024) oraz brata Jacka (maj 2024).
Prezydent wraz z odznaczonymi. Na pierwszym planie po prawej stoi Andrzej Zieliński, niegdyś lider krakowskiego zespołu Skaldowie, jeden z tych - jak powiedział Andrzej Duda - który miał wkład "w niesienie ludziom radości przez tyle lat". Grzegorz Jakubowski /KPRM