Niezwykli świadkowie historii przejdź do galerii

Prof. Filip Musiał, dyrektor oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie, poinformował dziś, że wyróżnienia otrzymali tym razem dr Maria Żychowska, ppłk dr Janusz Kamocki "Mamut", ppłk Janusz Sermanowicz "Dyzma", Jacek Smagowicz, prof. Jerzy Giza i Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Radomiu. Ich sylwetki przedstawiono m.in. w filmie dokumentalnym zaprezentowanym w trakcie konferencji prasowej.

Tytuły Świadka Historii przyznaje kapituła, której przewodniczy prezes Instytutu Pamięci Narodowej. Laureatem może zostać osoba fizyczna, instytucja, stowarzyszenie lub organizacja, jak również osoba niebędąca obywatelem polskim. Nagrodę można przyznać pośmiertnie. Nie ma charakteru ogólnopolskiego, lecz regionalny. Dzięki temu można docenić więcej osób i instytucji. W naszym regionie wyróżnia się tych, którzy mieszkają na obszarze aktywności oddziału krakowskiego IPN i delegatury IPN w Kielcach. - W ten symboliczny sposób dziękujemy za szczególne zasługi dla upamiętniania historii narodu polskiego w regionie oraz wsparcie dla pionu edukacyjnego IPN w dziele edukacji historycznej - wyjaśnił prof. Musiał.

Dr Maria Żychowska (ur. w  1933 r.), harcerka, historyk, archiwistka, była wieloletnim kierownikiem oddziału Archiwum Państwowego w Tarnowie. W latach 1957-1964, jako drużynowa 10. Tarnowskiej Drużyny Harcerek im. Partyzantów AK Oddziału "Regina II", wydatnie przyczyniła się do odnowy idei harcerstwa i zaszczepiła ją wielu młodym ludziom. Jest autorką wielu publikacji o działaniach harcerstwa i Armii Krajowej na Ziemi Tarnowskiej. Ogólnopolskie uznanie przyniosła jej biografia Jerzego Brauna, wpierw harcerza tarnowskiego, później zaś poety i myśliciela, znawcy i propagatora mesjanistycznej myśli Józefa Hoene-Wrońskiego, w 1945 r. ostatniego delegata Rządu RP na Kraj i autora słynnego "Testamentu Polski Walczącej".

Ppłk dr Janusz Kamocki "Mamut" (ur. w 1927 r.) pochodzi z sandomierskiej rodziny ziemiańskiej. W 1942 r. złożył przysięgę żołnierską w Narodowej Organizacji Wojskowej, po scaleniu organizacji służył w 2 Pułku Piechoty Legionów AK. Po wojnie był żołnierzem niepodległościowego Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, potem więźniem politycznym. Po ukończeniu studiów etnograficznych na Uniwersytecie Jagiellońskim był wieloletnim pracownikiem Muzeum Etnograficznego w Krakowie oraz wykładowcą akademickim.