Powrót do strony
  • nasze media
  • Kontakt
SUBSKRYBUJ zaloguj się
PROFIL UŻYTKOWNIKA
Wygląda na to, że nie jesteś jeszcze zalogowany.
zaloguj się
lub
zarejestruj się
Wiara.pl - Serwis

Krakowski

  • Nowy numer
  • AKTUALNOŚCI
  • OPINIE
  • GALERIE
  • ARCHIWUM
  • KONTAKT Z ODDZIAŁEM
  • Patronaty
  • Diecezje
    • Bielsko-Żywiecka
    • Elbląska
    • Gdańska
    • Gliwicka
    • Katowicka
    • Koszalińsko-Kołobrzeska
    • Krakowska
    • Legnicka
    • Lubelska
    • Łowicka
    • Opolska
    • Płocka
    • Radomska
    • Sandomierska
    • Świdnicka
    • Tarnowska
    • Warmińska
    • Warszawska
    • Wrocławska
    • Zielonogórsko-Gorzowska
  • O Diecezji
    • KURIA
    • BISKUPI
    • HISTORIA DIECEZJI
    • PARAFIE

Najnowsze Wydania

  • GN 27/2025
    GN 27/2025 Dokument:(9330207,Ideologie systemowe )
  • GN 26/2025
    GN 26/2025 Dokument:(9321844,Drużyna Augustyna )
  • Mały Gość 7/2025
    Mały Gość 7/2025 Dokument:(9301210,Verso l'alto – zawsze w górę! Im wyżej dotrzemy, tym więcej zobaczymy.)
  • Historia Kościoła (10) 04/2025
    Historia Kościoła (10) 04/2025 Dokument:(9291754,Bóg historii nieoczywistych. Edytorial nowego wydania „Historii Kościoła”)
  • Gość Extra 2/2025 (12)
    Gość Extra 2/2025 (12) Dokument:(9271942,Oczy Serca)
krakow.gosc.pl → Wiadomości z archidiecezji krakowskiej → Małpka dla niezłomnej

Małpka dla niezłomnej przejdź do galerii

Pamiątki po żołnierzach niezłomnych można oglądać w krakowskim Muzeum Armii Krajowej. Wystawę zorganizowano w 70-lecie powstania Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”.

 
Pluszowa małpka była więzienną pamiątką Hanny Wysockiej, krakowskiej łączniczki AK i WiN-u Bogdan Gancarz /Foto Gość

- W okresie PRL-u pamięć o żołnierzach powojennego podziemia antykomunistycznego zwanych póżniej „wyklętymi” lub „niezłomnymi” była wymazywana a oni sami mordowani, więzieni i prześladowani. Nie było wówczas warunków do gromadzenia pamiątek związanych z ich działalnością. Były ukrywane. Udało się nam zgromadzić i pokazać unikatowe pamiątki - powiedział Piotr Makuła, kurator wystawy „Niezłomni/historie wyklęte”.

Każdy z przedmiotów łączy się z niezwykłą zazwyczaj biografią jego właściciela, ekspozycja ma zaś formę labiryntu.

- Symbolizuje to często dylematy wyboru przez żołnierzy niezłomnych dróg życiowych, w dramatycznych warunkach tuż powojennej rzeczywistości - stwierdził P. Makuła.

W jednej z gablot widać skórzany pas. Nosił go niegdyś na mundurze legendarny partyzant AK i powojennego podziemia antykomunistycznego mjr Zygmunt Szendzielarz ps. „Łupaszka”, oficer kawalerii, dowódca 5 Wileńskiej Brygady AK.

Walczył z komunistami do połowy 1948 roku, gdy został aresztowany przez UB w Osielcu pod Jordanowem. Zamordowano go po ciężkim śledztwie 8 lutego 1951 r.

W 2013 r. na terenie tzw. Łączki cmentarza wojskowego na warszawskich Powązkach odnaleziono jego szczątki.

Pas "Łupaszki" trafił do zbiorów Muzeum AK w ub. roku. - Pamiątkę po majorze przechował prof. Władysław Zalewski, pochodzący ze Lwowa znany konserwator zabytków, wykładowca Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Pas otrzymał od Stanisława Dunaja, żołnierza Armii Krajowej, który jeszcze po wojnie walczył u boku Szendzielarza. Pan Stanisław nie ujawnił się po likwidacji oddziału i przedostał z bronią w okolice Mszany Dolnej, gdzie ułożył sobie życie na nowo. W latach 70. ub. wieku profesor Zalewski przebywał na urlopie w Mszanie i mieszkał w domu pana Stanisława - poinformował Piotr Koziarz, rzecznik Muzeum AK.

- Po kilkakrotnym pobycie u niego w lecie zawarł z nami na tyle bliską znajomość, że szczegółowo opowiedział o swojej partyzanckiej przeszłości. Wtedy okazało się, że wciąż ukrywa swoją broń i pas należący do dowódcy - powiedział prof. Zalewski.

Obok pasa „Łupaszki” widać dwa pistolety typu Dreyse i ViS. Należały niegdyś do Zbigniewa Lisowskiego ps. „Płomień”, partyzanta AK z Podhala, który po 1945 r. walczył w oddziale partyzantki antykomunistycznej mjr. Józefa Kurasia „Ognia”.

Wzruszającą pamiątką, nie pasującą na pozór do militarno-dokumentalnych elementów wystawy, jest niewielka pluszowa małpka.

- Tę dziecięcą maskotkę otrzymała w dowód sympatii od współwięźniarki Hanna Wysocka (1919-2014) ps. „Perełka”, łączniczka krakowskiej AK i antykomunistycznego WiN-u, odsiadująca ośmioletni wyrok w ciężkich warunkach więzienia dla kobiet w Fordonie. Taki dowód bezinteresownej sympatii był wsparciem moralnym dla młodej więźniarki - powiedział P. Makuła.

Nigdy nie pokazywano również publicznie ulepionych z chleba kostek domina, wykonanych w więzieniu przez żołnierza WiN-u Adama Gajdka. Działał na terenie Rzeszowa, Katowic i Krakowa, gdzie został aresztowany.

Zamordowano go w 1949 r. w więzieniu mokotowskim w Warszawie. Jego szczątki odnaleziono w 2012 r. w trakcie prac poszukiwawczych na „Łączce”. W 2014 r. potwierdzono oficjalnie ich identyfikację.

« ‹ 1 2 › »
Wystawa o "żołnierzach niezłomnych"

WIARA.PL DODANE 23.02.2015

Wystawa o "żołnierzach niezłomnych"

​Od 24 lutego do 17 maja w Muzeum Armii Krajowej w Krakowie można oglądać wystawę "Niezłomni/historie wyklęte". Pokazano m. in. pamiątki po żołnierzach powojennego podziemia antykomunistycznego: mjr. Zygmuncie Szendzielarzu "Łupaszce", Zbigniewie Lisowskim, Hannie Wysockiej i Adamie Gajdku. Niektóre z z nich zaprezentowano po raz pierwszy. Zdjęcia: Bogdan Gancarz /Foto Gość  
oceń artykuł Pobieranie..

Bogdan Gancarz

|

GOSC.PL

publikacja 23.02.2015 15:17

0 FB Twitter
drukuj wyślij zachowaj
TAGI:
  • HANNA WYSOCKA
  • KRAKÓW
  • MUZEUM AK
  • MUZEUM AK W KRAKOWIE
  • PŁK ŁUKASZ CIEPLIŃSKI
  • ZYGMUNT SZENDZIELARZ "ŁUPASZKA"
  • ŻOŁNIERZE WYKLĘCI

Polecane w subskrypcji

  • Z kosmosu do kieszeni. Jak kosmiczne technologie zmieniły nasz świat
    • nauka
    • Karol Białkowski
    Z kosmosu do kieszeni. Jak kosmiczne technologie zmieniły nasz świat
  • Wyrok Trybunału Konstytucyjnego o godzinach religii: co dalej z katechetami i lekcjami w szkołach?
    • wywiad
    • Karol Białkowski
    Wyrok Trybunału Konstytucyjnego o godzinach religii: co dalej z katechetami i lekcjami w szkołach?
  • Flotylla Pińska - zapomniana strażniczka Wschodu
    • Historia
    • Karol Białkowski
    Flotylla Pińska - zapomniana strażniczka Wschodu
  • Akcja Rodzina Rodzinie okazała się strzałem w dziesiątkę
    • Kościół
    • Marcin Jakimowicz
    Akcja Rodzina Rodzinie okazała się strzałem w dziesiątkę
  • IGM
  • Gość Niedzielny
  • Mały Gość
  • Historia Kościoła
  • Gość Extra
  • Wiara
  • Foto Gość
  • Fundacja Gość Niedzieleny
  • O nas
    • O wydawcy
    • Zespół redakcyjny
    • Sklep
    • Biuro reklamy
    • Prenumerata
    • Fundacja Gościa Niedzielnego
  • DOKUMENTY
    • Regulamin
    • Polityka prywatności
  • KONTAKT
    • Napisz do nas
    • Znajdź nas
      • Newsletter
        • Zapisz się już dziś!
  • ZNAJDŹ NAS
WERSJA MOBILNA

Copyright © Instytut Gość Media.
Wszelkie prawa zastrzeżone. Zgłoś błąd

 
X
X
X