Na podkrakowskich cmentarzach przejdź do galerii

Położone kilkanaście kilometrów od centrum Krakowa Liszki są starą wsią, która należała pierwotnie do norbertanek z podkrakowskiego Zwierzyńca, a potem do benedyktynów tynieckich. Parafię utworzono tu w 1254 r. Mieszkańcy byli pracowici, wielu z nich było zamożnymi gospodarzami.

Za kościołem parafialnym pw. św. Mikołaja znajduje się cmentarz. Pochowani są tam m.in. przedstawiciele znanych rodzin miejscowych m.in. Buldów, Kosycarzy, Misiów, Rospondów, Steczków, Trojanów i Wąsików. Zwraca uwagę wielki pomnik z orłem u góry i czarnym krzyżem, wybudowany w 1959 r. staraniem Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska na zbiorowej mogile 30 ofiar niemieckiej pacyfikacji Liszek w dniu 4 lipca 1943 r. Po ich rozstrzelaniu nakazano ciała pogrzebać w dole na miejscu kaźni, zakazując nie tylko ekshumacji, ale nawet i oznaczania miejsca pochówku. Ekshumacja i przeniesienie ciał pomordowanych na cmentarz lisiecki odbyły się dopiero w 1945 r. Pacyfikację opisał jej świadek, pochodzący z Liszek Stanisław Rospond, polonista, językoznawca, późniejszy profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, bratanek bp. Stanisława Rosponda (1877-1958), sufragana krakowskiego, dziekana kapituły metropolitalnej, pochowanego na miejscowym cmentarzu. Pomnik nagrobny ofiar jest obecnie poddawany gruntownej renowacji, przed przyszłoroczną 80. rocznicą krwawej pacyfikacji.

Na cmentarzu lisieckim są pochowani także inni księża, w tym proboszczowie: ks. Jan Humpola (1889-1958) i ks. Jan Sala (1932-2016), który od 1972 r. poczynając, przez 35 lat kierował miejscową parafią. Ksiądz Humpola także był niezwykłą postacią. Przez wiele lat był kapelanem wojskowym, potem zaś duszpasterzem i działaczem społecznym na Podhalu, aktywnym taternikiem. W 1934 r. został mianowany kapelanem przybocznym prezydenta Ignacego Mościckiego. Wraz z nim przekroczył w 1939 r. granicę Rumunii i został internowany. Z polecenia władz kościelnych sprawował opiekę duszpasterską nad internowanymi. Po powrocie do kraju, od 1949 r. był proboszczem lisieckim.

W Liszkach pochowany jest także Jan Rogala-Kałuski (1826-1884), dowódca oddziału w Powstaniu Styczniowym 1864 r., później nauczyciel w szkole ludowej w Rącznej.

Na cmentarzu lisieckim jest również pochowany Feliks Boroń z Kaszowa (1802-1864), niestrudzony pielgrzym do sanktuariów polskich oraz Ziemi Świętej. Opowiedziane przez niego dzieje pielgrzymki do Ziemi Świętej zostały spisane i wydane drukiem. Osobną książkę "Feliksa Boronia pielgrzymka do historii" poświęcił mu prof. Stanisław Grodziski. Ziemny grób Boronia nie zachował się jednak do naszych czasów.

Niemniej ciekawy jest cmentarz w położonym niedaleko Liszek Czernichowie, usytuowany malowniczo na wzniesieniu u stóp porośniętej lasem góry Chełm. Piszemy o nim na kolejnej stronie tekstu.